تاثیر آنتاگونیست های قارچی و باکتریایی بر برخی از عوامل پوسیدگی ریشه و طوقه خیار

یکی از ‏عوامل اصلی محدودکننده تولید خیار، بیماری های پوسیدگی ریشه و طوقه این گیاه است. با توجه به خاکزاد بودن این عوامل، مبارزه شیمیایی علیه آنها نه تنها کاملا موثر نیست بلکه باعث تخریب محیط زیست نیز می شود. از جمله راه های مبارزه با این بیماری ها روش های کنترل بیولوژیک است. این پژوهش به منظور کنترل بیولوژیک بیماری های خاکزاد خیار انجام شده است. در این بررسی اثر بیوکنترلی ‏گونه های ‏Trichoderma harzianum، ‏T. virens، Pseudomonas fluorescens و Bacillus subtilis علیه پوسیدگی های طوقه و ریشه خیار ناشی از Fusarium oxysporum f.sp. radicis-cucumerinum، Pythium aphanidermatum و Phytophthora melonis در آزمایشگاه مورد پژوهش قرار گرفت. گونه Trichoderma harzianum که در آزمایشگاه بیش ترین درصد بازدارندگی از رشد عوامل بیماری زا را داشت، برای بررسی های گلخانه ای استفاده شد. بررسی شدت بیماری و اجزای عملکرد رقم نگین در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در تیمارهای مختلف با استفاده از نرم افزار SAS انجام شد. بیش ترین درصد بازدارندگی در اثر متقابل با 45/8 درصد توسط B.subtilis در برابر P. aphanidermatum ایجاد شد. در گلخانه قارچ Trichoderma harzianum روی پوسیدگی فوزاریومی ریشه و ساقه خیار و بوته میری فیتوفترایی با 32/8 و 18/8 بیش ترین و کم ترین درصد کنترل بیماری را داشته است. تیمار گیاهان سالم تلقیح شده با تریکودرما بیش ترین افزایش اجزای عملکرد و گیاهان آلوده شده به پوسیدگی فوزاریومی کم ترین عملکرد را دارند. همبستگی قوی بین شاخص شدت بیماری و وزن تازه ریشه در تیمارهای مختلف مشاهده شد. بنابراین جدایه های آنتاگونیست قارچی و باکتریایی عملکرد مناسبی در کنترل بیماری های ریشه خیار داشتند.