مولفه های خصایص ترجیحی ساکنان مسکن در پژوهش های ساختار معنایی و ابزار-غایت

این پژوهش با هدف شناسایی خصیصه های مسکن و مولفه های هر یک از این خصیصه ها بر اساس ترجیحات بیان شده ساکنین در روش های ساختار معنایی و ابزار- غایت، انجام شده است. از آنجا که خصیصه ها، پایه و اساس بیشتر روش ها و تکنیک های تحلیلی ترجیحات مسکن می باشند، از این رو، بدون شناخت آن ها، امکان دستیابی به معانی و ارزش های حقیقی نهفته در ترجیحات ساکنین جهت ارایه مسکن با کیفیت، وجود نخواهد داشت. جهت حصول به این هدف، ابتدا از طریق مروری نظام مند و به صورت نمونه گیری هدفمند، فهرستی از پژوهش های انجام شده در زمینه ترجیحات مسکن که روش تحقیق به کارگرفته شده در آن ها ساختار معنایی و یا زنجیره ابزار- غایت بودند، تهیه شده است. در این مرحله، اطلاعات کیفی به صورت توصیفی تحلیل شدند، سپس با استفاده از روش تحقیق تحلیل محتوا، تحلیل های استنباطی همراه با تهیه جداول هدف - محتوا، تبیین شده است. رویکرد نظری ارایه شده در این پژوهش این امکان را فراهم آورد که هر سه سطح تشکیل دهنده مدل های مفهومی ساختار معنایی (خصیصه-عملکرد آشکار- عملکرد پنهان) و زنجیره ابزار- غایت (خصیصه- نتیجه- ارزش) را بتوان به عنوان خصیصه های مسکن در افراد مختلف در نظر گرفت. نتایج نشان دادند که خصیصه های اصلی به وجود آورنده مسکن را می توان در قالب هفت دسته اصلی شامل؛ معانی و ارزش ها، سیستم قرارگاه های رفتاری، اجزاء و عناصر تشکیل دهنده فضا، خصوصیات کالبدی، عملکرد، کیفیت، و قابلیت تقسیم بندی نمود. بر اساس تحلیل های انجام گرفته، خصیصه های خصوصیات کالبدی (23.2%)، اجزاء و عناصر تشکیل دهنده فضا (16.2%)، سیستم قرارگاه های رفتاری (16.2%)، معانی و ارزش ها (14.1%)، کیفیت (12.1%)، قابلیت (10.1%) و عملکرد (8.1%)، به ترتیب بیش ترین و کم ترین فراوانی را در بین خصیصه های مسکن داشتند که نشان دهنده جذابیت نسبی و اهمیت بیشتر این خصیصه ها برای ساکنان (پاسخ دهندگان در پژوهش های منتخب)، بر اساس ترجیحات بیان شده آن ها است.