بررسی رویکردهای الگوریتمیک در چیدمان فضایی (با تاکید بر نظریه گراف)

چیدمان فضایی در پلان و به خصوص پلان های عملکردی از مهم ترین بخش های هر طرح معماری است. چیدمان فضایی نامناسب منجر به ناکارآمدی پلان در خصوص عملکرد موردنظر می شود. جهت چیدمان تسهیلات کارخانه ها الگوریتم های بسیاری توسط مهندسین صنایع به کار گرفته می شوند. با پیشرفت های صورت گرفته در علوم کامپیوتر این فرض مطرح است که بتوان از الگوریتم ها جهت رسیدن به چیدمان فضایی مطلوب در طرح های معماری نیز استفاده نمود. در راستای به کارگیری الگوریتم ها نیاز است روش هایی ارایه شوند تا الگوریتم ها با به کارگیری آن ها روند چیدمان فضایی را هدایت کنند. هدف پژوهش بررسی مدل های اولیه ارایه شده مبتنی بر این روش ها است. هدف اصلی پژوهش تمرکز بر انتخاب مدلی است که با به کارگیری آن بتوان روابط فضایی را با تاکید بر همجواری عملکردی فضاها در مراحل ابتدایی طرح  و بدون درگیر کردن طراح با ابعاد و اندازه ها مدل کرد. از طرفی دیگر این مدل قابلیت توسعه در جهت اعمال ابعاد و اندازه ها در مراحل بعدی را نیز دارا است. در راستای انجام پژوهش مدل های ارایه شده برای هر یک از این روش ها با استفاده از روش مرور نظام مند ارایه شده اند. سه مدل اصلی در این خصوص وجود دارند. مدل اول شامل بهینه سازی براساس یک تابع تک متغیره، مدل دوم مبتنی به تیوری گراف و مدل سوم، مرتبط با بهینه سازی چند معیاره می باشد. با توجه به اهمیت همجواری عملکردی فضاها در پلان های عملکردی و معادل سازی مفهومی نظریه نحو فضا با تیوری گراف و امکان تحلیل روابط عملکردی توسط آن مدل دوم مدلی بسیار مطلوب و انعطاف پذیرجهت استفاده طراحان می باشد.