ارزیابی ده رقم چغندرقند از لحاظ رشد، عملکرد و کیفیت تحت سطوح مختلف شوری خاک Evaluation of ten sugar beet varieties in terms of growth, yield and quality under different soil salinity levels

شوری خاک بر تولید گیاه، از جمله رشد چغندرقند، به ویژه در استان الفایوم کشور مصر تاثیر میگذارد. گزینش ارقام متحمل به شوری یکی از متداولترین روش هایی است که توسط بهنژادگران چغندرقند استفاده میشود. این تحقیق در استان الفایوم (مصر) واقع در 29 درجه و 17 درجه شمالی؛ 30 درجه و 53 درجه شرقی، در طول فصل زراعی 2017/2018 و 2018/2019 انجام شد. هدف از این تحقیق مطالعه اثر شوری خاک بر روی رشد، کیفیت و عملکرد 10 1 -رقم مولتیژرم چغندرقند در سه منطقه منشات سینریس (S1 ،(57/3 منشات و dSm-18/6)S2) بنیعثمان منشات، dSm 11/84)S3) تنتاوی- 1 dSm بود. آزمایش به صورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که عملکرد ریشه و عملکرد شکر و همچنین اندازه ریشه با افزایش سطح شوری خاک در مقایسه با تیمار شاهد به طور معنی داری کاهش یافت. تحت شوری شدید خاک، عملکرد ریشه و شکر رقم Florima بهترتیب برابر 64/32 و 33/4 تن در هکتار بود؛ از طرف دیگر، رقم Euklid کمترین مقادیر را به ترتیب برابر 10/27 و 31/3 تن در هکتار داشت. در مورد اثر متقابل سطح شوری خاک و ارقام چغندرقند، بیشترین مقدار عملکرد ریشه و شکر توسط ارقام Florima ،Toro، 1 -Cleopatra و Tarbelli ،تحت شدید شوری خاک (dSm 84.11) ثبت گردید. با توجه به نتایج پیشنهاد میشود چهار رقم فوق توسط کشاورزان تحت خاک شور کشت شوند. این ارقام متحمل به شوری خاک هستند و میتوانند عملکرد ریشه و شکر پایدار در خاک تحت تنششوری ایجاد کنند. برآورد تخمین وراثتپذیری با قند قابل استحصال (9/94 درصد)، (طول ریشه (36/93 درصد) و وزن ریشه(05/92 درصد) ثبت شد. وراثتپذیری صفات برای بهنژادگران از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا اندازه آن بیانگر صحت تشخیص انواع مختلف بیان فنوتیپی است. نتایج نشان داد که چهار رقم ارقام Florima ،Toro ،Cleopatra و Tarbelli ،دارای شاخص حساسیت به شوری (SSI) بر اساس عملکرد ریشه و شکر <1 و نسبتا به تنش شوری متحمل هستند.