بحثی بر سبک شناسی و تعیین نوع نثر کتاب«فرج بعد از شدت»

کتاب فرج بعد الشده، اثری داستانی به زبان عربی، تالیف ابوعلی محسن بن علی تنوخی در قرن چهارم است. این اثر مجموعه حکایاتی است در چهارده باب با موضوعات مختلف که همه حکایتها بر محور فرج بعد از شدت(گشایش کار بعد از سختی) نگاشته شده است. از این کتاب دو ترجمه صورت گرفته است، یکی به دست عوفی که تنها نامی از آن باقی مانده و دیگری ترجمه حسین بن اسعد دهستانی در قرن هفتم است که در سیزده باب صورت گرفته است. این اثر از نظر موضوع، اثری تعلیمی- حکمی محسوب میشود اما از نظر تعیین نوع نثر آن، بین ادبا اختلاف وجود دارد. عواملی مانند نگاشته شدن اثر در قرن هفتم (دوره رواج نثر فنی) و تاثیر نوع نثر رایج دوره بر اثر و وجود حکایات مشابه این اثر با کتب داستانی دیگر باعث این اختلاف نظر شده است. در این مقاله که به روش کتابخانه ای صورت گرفته است در پی فهم نوع نثر این ترجمه هستیم. نتایج تحقیق نشان میدهد که مترجم، در تمامیت اثر، بنای کار خود را بر سادگی متن و ذکر مطالب صرفا داستانی- تاریخی نهاده، اما از آنجا که در قرن هفتم، دورهرواج نثر فنی زندگی میکند و خود نیز شاعر و مترجم است، گاهی- خصوصا در بخش توصیفات- تحت تاثیر شیوه مترسلان نثر فنی قرار گرفته است و ویژگیهایی را در اثرش داخل ساخته که اثر را به کتب نثر فنی نزدیک میسازد؛ ویژگیهایی مانند درج آیات و احادیث، سجع پردازی، و...