پرداخت های غیررسمی و عوامل موثر بر آن در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز

با توجه به تاثیر منفی پرداخت غیررسمی بر کارایی و عدالت نظام سلامت و ایجاد هزینه های کمرشکن درمانی در اقشار آسیب پذیر، این مطالعه با هدف بررسی پرداخت های غیررسمی و عوامل موثر بر آن در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شد.

جامعه آماری پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر تمامی بیمارانی بودند که در یک ماه از سال 1397 (خرداد ماه) از بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز (10 بیمارستان) مرخص شده بودند. روش نمونه گیری، تصادفی طبقه ای بود که 336 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و مصاحبه تلفنی با بیمار یا خانواده بیمار بود. پرسشنامه شامل 40 سوال، که در 6 بخش تهیه و تنظیم شده بود.. داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و بهره گیری از آزمون های تی تست، ANOVA و ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفتند..

یافته های حاضر نشان داد که بیشترین پرداخت غیررسمی به پزشکان و سپس پرستاران اتفاق افتاده بود. در میان پزشکان، به ترتیب جراحان عمومی (با میانگین 236/12±1241)، پزشکان ارتوپد (با میانگین 193/64±1014) و متخصصان کلیه و مجاری ادرای (با میانگین 89/59±561) بیشترین مبلغ را دریافت کرده بودند. همچنین یافته ها نشان داد که متغیرهای سطح درآمد خانوار، محل سکونت و تخصص پزشک به طور معناداری بر حجم پرداخت های غیررسمی به پزشکان تاثیرگذار بوده اند (0/05<P-Value).

با توجه به نتایج مطالعه حاضر و به منظور مدیریت پرداخت های غیررسمی، مدیران و سیاست گذاران سلامت، می بایست در جهت آسیب شناسی علل پرداخت غیررسمی و طراحی مداخلات موثر در این حوزه برنامه ریزی کنند