ارزیابی مولفه های انعطاف پذیری فضاهای شهری در مشهد

امروزه تحولات سریع و گسترده در ابعاد اجتماعی و اقتصادی، زندگی شهری را متاثر و آن را نسبت به گذشته پویاتر و سیال‌تر کرده است. از این‌رو، توجه به کیفیت انعطاف‌پذیری به‌منظور افزایش میزان قدرت پاسخگویی فضاهای شهری، موردنظر طراحان و مدیران شهری می باشد. در این میان، شهر مشهد سالانه با تناوب فراوانی از لحاظ نوع و تعداد گردشگران و زایران مواجه است. این امر تغییرات در نیازها و توقعات از فضاهای شهری را به همراه دارد، بنابراین ضرورت دارد فضاهای شهری برخوردار از قابلیت انعطاف مناسبی باشند. عدم شناسایی و تحلیل میزان اثرگذاری هرکدام از اجزای فضای شهری بر تحقق این کیفیت باعث شده است تا در طراحی فضاهای شهری راه‌حل‌های موثری استفاده نشود. بدین منظور هدف از این پژوهش، سنجش میزان انعطاف‌پذیری در فضاهای شهری مشهد و شناسایی سهم هرکدام از عوامل فضای شهری در تحقق انعطاف‌پذیری است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و بر این اساس ابتدا شاخص‌های انعطاف‌پذیری شناسایی و تعریف عملیاتی شده اند. سپس با انتخاب فضاهای شهری نمونه و با استفاده از روش پیمایشی اطلاعات موردنیاز جمع‌آوری و در مرحله بعد با استفاده از محاسبه وزن عاملی فضاهای شهری منتخب اولویت‌بندی گردیده است. بر اساس، نتایج مرحله اول، خیابان امامت با امتیاز 847/0 منعطف‌ترین فضای شهری و خیابان شیرازی با امتیاز 375/0 از نظر انعطاف‌پذیری وضع نامناسبی برخوردار می باشند. نتایج تکمیلی نشان می‌دهد که در کیفیت انعطاف‌پذیری، عامل کالبدی با 8/6 امتیاز بیشترین تاثیر را دارد و عوامل عملکردی و ترافیکی با 5/3 و 98/0 امتیاز در رده‌های بعدی قرار دارند.