تاثیر تاریخ کاشت، نیتروژن و فسفر بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله (Trigonella foenum-graecum)

این آزمایشی به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در منطقه درمیان انجام شد. در این تحقیق تاریخ کاشت به عنوان فاکتور اصلی (10 فروردین و 10 اردیبهشت)، مقادیر نیتروژن به عنوان فاکتور فرعی (0، 70 و 140 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و مقادیر فسفر به عنوان فاکتور فرعی فرعی (0، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تاخیر در کاشت موجب کاهش طول غلاف (31/8 درصد)، شاخص کلروفیل (02/7 درصد)، وزن هزار دانه (1/26 درصد) و عملکرد دانه (47/35 درصد) شد. افزایش مصرف نیتروژن موجب افزایش تمامی صفات مورد مطالعه (به جز ارتفاع بوته) شد. به طوری که افزایش مصرف نیتروژن از صفر به 140 کیلوگرم در هکتار موجب افزایش 51/50 درصدی عملکرد دانه شد. همچنین، افزایش مصرف فسفر موجب افزایش شاخص کلروفیل، تعداد غلاف در متر مربع، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت شد. افزایش مصرف فسفر از صفر به 120 کیلوگرم در هکتار باعث افزایش 24/24 درصدی عملکرد دانه شد. اثر متقابل تاریخ کاشت و نیتروژن بر تعداد غلاف در بوته و وزن هزار دانه معنی دار بود. بر اساس نتایج این پژوهش، برای دستیابی به حداکثر عملکرد دانه در شنبلیله تاریخ کاشت 10 فروردین، مصرف 140 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و 120 کیلوگرم در هکتار فسفر در منطقه بیرجند پیشنهاد می گردد.