پهنه بندی خطر کاهش گستره جنگل با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی

نوشتار پیش رو با هدف شناسایی عوامل موثر بر کاهش گستره جنگل و پهنه بندی خطر کاهش گستره جنگل، در بخشی از جنگل های حوضه آرمرده شهرستان بانه واقع در زاگرس شمالی با مساحت 9177 هکتار انجام شده است. با شناسایی عوامل تاثیرگذار بر کاهش گستره جنگل، این عوامل در قالب سه معیار اصلی عوامل انسانی، طبیعی و فیزیوگرافی دسته بندی شدند. با تشکیل ساختار سلسله مراتبی و انجام مقایسه های زوجی، ترتیب وزن و اهمیت معیارهای اصلی و زیرمعیارها در مقایسه باهم مشخص و با ترکیب نظرات کارشناسان، وزن نهایی هرکدام از زیرمعیارهای ده گانه استخراج شد؛ پس از تهیه نقشه های مربوط به هریک از زیرمعیارها، این نقشه ها با استفاده از روش تبدیل مقیاس خطی به نقشه های معیار استانداردشده وزنی تبدیل شدند. در گام آخر با روی هم گذاری و تلفیق همه نقشه های زیرمعیارها، نقشه پهنه بندی مناطق مستعد وقوع تخریب در چهار گروه با خطر کم، خطر میانگین، خطر زیاد و خطر خیلی زیاد تهیه شد. براساس نقشه پهنه بندی به دست آمده، 25/3% از محدوده مورد مطالعه در پهنه خطر خیلی زیاد؛ 92/55% در پهنه خطر زیاد؛ 45/40% در پهنه خطر میانگین و 38/0% در پهنه خطر کم قرار می گیرد. نتایج ارزیابی صحت نقشه پهنه بندی براساس استفاده از نقشه واقعی کاهش گستره جنگل، نشان داد که 81/77% از مناطقی که در نقشه واقعیت زمینی تخریب شده اند؛ در نقشه پهنه بندی در مناطق با خطر زیاد و خطر خیلی زیاد قرار دارند. این میزان صحت، کارایی روش های تصمیم گیری چندمعیاره مکانی در پهنه بندی خطر کاهش گستره جنگل را تایید می کند. پژوهش های مشابه انجام شده نیز کارایی سیستم های تحلیل تصمیم چندمعیاری و ارایه مدل های مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی را در پهنه بندی خطر کاهش گستره جنگل تایید می کنند.