مقایسه ی تزریق یک و دو مرحله ای sGnRH + دامپریدون (اواپریم) به همراه تزریق عصاره هیپوفیز بر تخم ریزی و شاخص های کیفیت تکثیر مولدین ماده پرورشی و وحشی کپور معمولی (Cyprinus carpio)

هر ساله تعدادی بچه ماهی کپور معمولی،Cyprinus carpio به منظور بازسازی ذخایر دریای خزر به رودخانه های شمال ایران رهاسازی می شود. انجام هورمون تراپی برای تکثیر مصنوعی این ماهی امری اجتناب ناپذیر است و با وجود تفاوت های موجود بین کپور معمولی وحشی و پرورشی، از دستورالعمل یکسان برای القای رسیدگی جنسی آن ها در مرکز شهید رجایی ساری استفاده می شود. بنابراین در این تحقیق به منظور مقایسه بازده هورمونتراپی در کپورماهیان وحشی و پرورشی، تعداد 12 قطعه مولد ماده صید شده از دریای خزر و 15 قطعه مولد ماده پرورشی، هر یک در 3 تیمار آزمایشی بر اساس روش کاربردی مرکز شهید رجایی ساری به شرح زیر مورد تزریق قرار گرفتند. تزریق دو مرحله ای عصاره هیپوفیز کپور معمولی به میزان 4/5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن (شاهد)، و تزریق یک و دو مرحله ای sGnRH + دامپریدون(اواپریم) به میزان 0/4 میلی لیتر به ازای هر کیلو گرم وزن به عنوان تیمارهای دوم و سوم آزمایش. تمام 27 مولد ماده وحشی و پرورشی به هورمون تراپی پاسخ دادند. وزن تخمک استحصالی و هم آوری کاری در مولدین پرورشی و تعداد تخمک در گرم و هم آوری نسبی در مولدین وحشی به طور معنی داری بیشتر بود (0/05>p). درصدهای لقاح، چشم زدگی و تفریخ در تیمارهای اواپریم هم در مولدین پرورشی (12/1±20/93، 46/0±36/94، 93/1±87/91) و هم در مولدین وحشی (1/42±95/51، 0/01±94/90،  0/15±92/43) به طور معنی داری بیشتر از تیمار هیپوفیز بود (0/05>p). همبستگی مثبت بین وزن مولدین، وزن تخمک استحصالی و هم آوری کاری با یکدیگر در هر دو گروه مولدین مشاهده شد. اگر چه هر سه پارامتر عنوان شده با تعداد تخمک در گرم و وزن مولدین و وزن تخمک استحصالی با هم آوری نسبی در هر دو گروه مولدین همبستگی منفی داشتند. همچنین درصدهای لقاح، چشم زدگی و تفریخ همبستگی مثبت بسیار معنی داری را با یکدیگر نشان دادند (0/01>p). در بررسی روابط بین متغیرها توسط رگرسیون گام به گام ارتباط معنی داری بین درصد های لقاح، چشم زدگی و تفریخ با وزن مولد و وزن تخمک استحصالی مشاهده نشد، اما در هر دو گروه از مولدین کیفیت تخمک ها دارای رابطه مثبت و معنی دار به ویژه با تزریق یک مرحله ای اواپریم در مقایسه با غده هیپوفیز بودند. بنابراین تزریق یک مرحله ای اواپریم برای هر دو کپور معمولی پرورشی و وحشی مناسب تر است. اگرچه در مولدین وحشی به دلیل وزن کمتر آنها، وزن تخمک استحصالی و هم آوری کاری کمتر از مولدین پرورشی بود اما درصد تفریخ در مولدین وحشی با ضریب 18/2 بیشتر از مولدین پرورشی بود.