لیکدانەوەی چەند پرسیکی پیوەندیدار بە خاڵبەنەدییەوە: پیناسە، شیکردنەوە و پۆلینکاری

هەر چەشنە نووسینیک، بە تایبەتی نووسینی یەکادیمی، ڕاگەیاندن و حکومی، پیویستی بە خاڵبەندی هەیە. لە ڕاستیدا، خاڵبەندی یەکیک لەو تایبەتمەندییە سەرەکییانەی زمانی نووسینە کە لە زمانی یاخاوتن جیای دەکاتەوە. کاتیک قسە دەکەین، کەلک لە زۆر یامرازی دەنگ و یاماژە وەردەگرین، بەو مەبەستە کە بە شیوەی دڵخواز مەبەستەکەمان بە بەردەنگ بگەیەنین. یەم وتارە بۆ نووسینی یەکادیمی و تا ڕادەیەکیش ییداری و میدیا یامادە کراوە. خاڵبەندی نووسینی یەدەبی و هونەری وەکوو شیعر و ڕۆمان سەربەستی زۆرتریان تیدایە، چونکە یەمانە نووسینی داهینەرانە و هونەرین. هەروەهاش، وەک لە تویژینەوەی بەردەستدا دەرکەوتووە لەبەرچاو گرتنی دوو خاڵ دەتوانی لە یەکدەستکردنی خاڵبەندی لە دەقی نووسراوی کوردی نزیکترمان بکاتەوە کە بریتین لە یەکەم، خاڵبەندی ناکری تەنیا بە پیودانی زمانی زارەکی بکری، بەڵکوو دەبی بە پیودانی ڕیزمانیش بی. لە پاڵ یەمەشدا، ڕستەیەک دەکری لە یەک وشە یان دەیان وشە پیکبی و هەر ڕستەیەکیش بە خاڵ کۆتایی پیدی. لە کۆتاییدا یەوە دەرکەوتووە کە سەرەڕای چەندین هەوڵ و تەقەلا، ییستاش دەقی نووسراوی کوردی خاڵبەندییەکی تا ڕادەیەکیش یەکدەستی نییە. بیجگە لە یەوەش، خاڵبەندی زمانی نووسینی کوردی، وەکوو هەموو لایەنەکانی دیکەی زمانەکە، کەوتووەتە ژیر کارتیکەری زمانەکانی دراوسی کە ڕەنگە بە شیوەی جیاواز خاڵبەندی بکەن.