نقش توبه در جرائم تعزیری

حسین ربانی * چکیده یکی از ابداعات جدید قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 موضوع توبه درجرایم تعزیری می باشد که علاوه بر حدود، متاثر از درجه بندی این گونه جرایم حسب مورد، می تواند در سقوط یا تخفیف مجازات جرایم تعزیری تاثیرگذار باشد.به طوری که در جرایم درجه ی 6تا8 موجب سقوط ودر درجه ی 1تا5 موجب تخفیف مجازات می گردد واین رویکرد دوگانه ی قانون گزار وتسری توبه از جرایم حدی به جرایم تعزیری قابل تامل ونقد می باشد. نظر به این که یکی از اهداف مجازات تنبه متهم یا مجرم است . لذا این امر گاهی بدون اعمال مجازات هم امکان پذیر می باشدو توبه می تواند یکی از این راه ها باشد که درکنار امتیازات قانونی دیگری که در قانون مجازات جدید پیش بینی شده است باعث کاهش انگیزه ی ارتکاب جرم در متهم می گردد. در قانون مجازات اسلامی تشخیص و احراز توبه ی متهم را به عهده ی قاضی نهاده است هرچند راهکار خاصی را برای این احراز مشخص نکرده است. برخلاف برخی ازنظریات که اعتقاد دارند قاضی اعم از قاضی داد سرا و دادگاه است اما با توجه به عمومات قانون جزا و قوانین موجود به نظر می رسدمنظور از قاضی همان قاضی دادگاه چه در مرحله ی بدوی وچه در مرحله ی تجدید نظرو بالاتر می باشد. برای جلوگیری از سوء استفاده ی مرتکب وضمانت واقعی بودن توبه ی وی چنانچه معلوم شود که توبه ی متهم واقعی نبوده است مقررات توبه در مورد تکرار جرم اعمال نمی شود.