نقش مرجعیت علمی در فرایند توسعه در کشور: مرور نظامند مطالعات داخل کشور

مرجعیت علمی که به معنای مراجعه مستمر دیگران به یک فرد یا سازمان بعنوان صاحب نظریه است، سبب توسعه جامعه از نظر اجتماعی، اقتصادی و علمی می شود. این پژوهش با هدف تبیین نقش مرجعیت علمی در فرایند توسعه کشور با استفاده از مطالعات انجام شده صورت گرفت.

این مطالعه در نیمه اول سال 1396 بر اساس پروتکل مرور نظام مند کوکران انجام و در فروردین 1399 به روز رسانی گردید. کلید واژه های مرجعیت علمی، توسعه کشور، اجتهاد علمی و اقتدار علمی در پایگاه داده ای Google Scholar و پایگاه های اطلاعاتی ایرانی شامل اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و پژوهشگاه علوم و فناوری ایران جستجو شدند. تعداد 343 مقاله وارد لیست اولیه و 45 مقاله واجد شرایط لازم برای ورود به ارزیابی نهایی شدند.

مهمترین مفاهیم استخراج شده در این مطالعه در زمینه نقش مرجعیت علمی عبارت بودند از: پویایی علمی، تحول و نوآوری، خلاقیت، توسعه ی علوم پزشکی، تمدن سازی، بومی سازی علم، تعاملات علمی، تکنولوژی های ارتباطی، توسعه فرهنگ خودباوری، بین المللی سازی آموزش و پژوهش، تقویت نظامند علوم بین رشته ای به منظور توسعه، ثروت آفرینی، رقابت به منظور توسعه.

مرجعیت علمی نقش موثری در ارتقای توان رقابتی کشور در مقایسه با کشورهای سند چشم انداز 1404 ایران دارد. بنابراین ضرورت دارد در راستای دستیابی به توسعه و مرجعیت علمی، برنامه ریزی استراتژیک تحقیقات علمی در کشور با هدف شناسایی ظرفیت ها و هدایت تحقیقات برای نیل به اهداف سند چشم انداز 1404 انجام شود.