بررسی اثر ضدباکتریایی صابون تهیه شده از خیار دریایی گونه Holothuria leucospilota

با توجه به وجود انواع مختلف و خواص زیستی خیارهای دریایی، در این مقاله پژوهشی؛ خواص ضدباکتری و توانایی تولید صابون از پودر، عصاره متانولی و ساپونینی خیار دریایی گونه Holothuria leucospilota استحصال شده از جزیره لاوان مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه‏های خیار دریایی پس از آماده سازی خشک و سپس پودر شدند. عصاره گیری با استفاده از حلال‏های متانول به منظور دست یابی به عصاره تام، و اتانول 70 درصد به منظور تهیه عصاره حاوی بیشترین مقدار ترکیبات ساپونینی با استفاده از روش خیساندن انجام شد. به منظور تعیین کیفیت ساپونین تعیین اندیس کف کنندگی ساپونین انجام شد. تولید صابون از خیار دریایی به روش‏های استفاده از گلیسیرین انجام شد. در نهایت با استفاده از پودر؛ عصاره خشک متانولی و ساپونینی با نسبت‏های 1، 5 و 10 درصد صابون‏های خیار دریایی تهیه شدند. به منظور بررسی اثرات ضد باکتری با استفاده از روش رقت لوله ایی اثر عصاره‏ها و صابون‏های تهیه شده روی سویه باکتری استافیلوکوکوس آریوس عامل جوش صورت انجام شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان می‏دهد حداقل غلظت ممانعت کنندگی از رشد عصاره متانولی و صابون خیار دریایی نسبت به باکتری استافیلوکوکوس آریوس برابر 10 و5 میلی‏گرم در میلی لیتر و عصاره ساپونینی آن 2 و5 میلی‏گرم در میلی لیتر است. کف ایجاد شده ساپونین خیار دریایی تا بیش از 12 ساعت باقیمانده که نشان دهنده شاخص کف کنندگی بسیار زیاد آن است. صرف نظر از مدت زمان آزمایش، آزمون آنالیز واریانس یک طرفه نشان داد که تفاوت معنی‏داری در میانگین ارتفاع کف بین حجم های 10 میلی لیتر و حجم های یک، دو، سه، چهار و پنج میلی لیتر وجود دارد (p <0.05). و در سایر موارد تفاوت معنی داری در میانگین ارتفاع کف مشاهدا نشد. در این پروژه که به بررسی اثرات ضدجوش عصاره و صابون از خیار دریایی هولوتوریا لوکوسپیلاتا از جزیره لاوان پرداخته شده است اثر ضدباکتریایی آن روی عامل جوش صورت تایید شده است، بنابراین در بین موارد مورد آزمایش؛ عصاره ساپونینی مورد مطالعه پس از انجام آزمایش‏های تکمیلی می‏تواند به عنوان انتخاب مناسب برای تولید صابون‏های ضدجوش مورد استفاده قرار بگیرد.