هویت شخصی و جمعی و مولفه های بارز آن ها در شعر محمود درویش و قیصر امین پور

محمود درویش و قیصر امین پور هر دو از شاعرانی هستند که در آثارشان هویت - چه اجتماعی و چه فردی - رشد، بلوغ و تبلور ویژه ای یافته است؛ تعهد اجتماعی و معنابخشیدن به آرمان های فرمی و ساختاری یک شعر، از اجزاء جدانشدنی شعر متعهد بوده است؛ به طوری که بسیاری از منتقدان هدف نهایی شعر را تحقق همین تعهد دانسته اند. وجود هویت های فردی و جمعی در شعر، زمینه ساز بروز آرمان های شخصی و اجتماعی می شود که شاعر به وسیله آن ها همزادپنداری خود با جامعه و مخاطب خاص را به نمایش می گذارد. محمود درویش و قیصر امین پور هردو از هویت های جمعی خود، برای حفظ ارزش های جامعه و روحیه انقلابی، نهایت استفاده را برده اند تا جایی که بسیاری از شاخصه های محتوایی آثارشان از زاویه دید این گرایش، قابل تحلیل و تطبیق است. عشق به وطن، مقاومت و مبارزه، نوستالژی جمعی، تاریخ یک ملت و... از ارکان قابل لمس این نگاه است. درکنار این واکنش متعهدانه، هویت شخصی نیز توانسته خود را - نه در حد هویت های جمعی - پررنگ سازد؛ اما بستر رشد و نمو آن هرگز نتوانسته به طورکامل، خود را به شخص و روحیه فردی محدود سازد و شاعر همیشه در مسیر میل به اجتماع و خروج از هویت شخصی گام برداشته است.