بررسی مشخصات فیتوشیمیایی و سمیت حاد ریزوم gummifera Atractylis بر موش ویستار و کارایی کنترل کننده آن روی موش نروژی در انبار

ین مطالعه با هدف بررسی میزان ترکیبات فنل کل، فلاونوییدها و تاننها در عصاره آبی و متانولی و ارزیابی سمیت آن روی موش آزمایشگاهی انجام شد. در این پژوهش تاثیر پودر، عصاره متانولی و عصاره آبی ریزوم گیاه gummifera Atractylis روی موش نژاد ویستار در آزمایشگاه و موش نروژی Rattus norvegicus در انبار بررسی شد. عصاره های متانولی و آبی بهترتیب 4/9 و 20 درصد موثر بوند. مقدار کل پلیفنلها (میلیگرم/معادل گالیک اسید /گرم ماده خشک)، فلاونوییدها (میلیگرم/معادل کویرستین/گرم خشک)، تانن ها (میلیگرم/معادل کاتکین/گرم ماده خشک) بهترتیب 01/0 ± 14/27 ،04/0 ± 73/17 ، .بود 11/12 ± 0/02 و 4/46 ± 0/46 آبی و متانولی عصاره های برای و 26/60 ± 0/01 و 9/71 ± 0/01 مطالعات آزمایشگاهی نشان داد که پودر گیاهی اثر سمی بالایی دارد و با افزایش زمان و دز شدت مییابد. مقادیر LD50 و LD90 فرم پودر ترتیب برای جنس نر (471 ،513 میلیگرم در کیلوگرم در روز) و جنس ماده (471 ،513 میلی گرم در کیلوگرم در روز) تعیین شد. مقدار LD50 برای عصاره متا نولی و آبی، در موش نر 575 و 646 میلی گرم در کیلوگرم در روز و برای موش ماده به ترتیب 676 و 708 میلیگرم در کیلوگرم در روز بود . درحالیکه مقادیر LD90 عصاره متانولی 776 میلیگرم برای جنس نر بود. به علاوه آسیبشناسی اندامهای موشهای مرده مورد بررسی قرار گرفتند. مطالعات هیستوپاتولوژیک ضایعاتی را در کلیه ها، کبد، ریه ها و روده کوچک نشان داد . همچنین آثار خون ریزی و احتقان در کبد، کلیه و ششها مشاهده شد. بهعلاوه آنتریت روده تایید شد. با توجه به نتایج بهدست آمده در آزمایش صحرایی، پودر گیاه کاهش قابلتوجهی از جمعیت جوندگان در مقایسه با جوندهکشهای شیمیایی را ثابت کرد. در نتیجه پودر ریزوم gummifera. A ممکن است بتواند جایگزین مناسبی برای جوندهکشهای شیمیایی باشد.