تحلیل انتقادی آراء صالحی نجف آبادی درباره گستره نفوذ غلو در حدیث شیعه و غالیانه دانستن پاره ای از احادیث شیعی در کتاب «غلو»

کتاب «غلو (درآمدی بر افکار و عقاید غالیان در دین)» نوشته نعمت الله صالحی نجف آبادی مشتمل بر مباحثی پیرامون تاریخ شکل گیری جریان غالی گری، چهره ها و وقایع تاثیرگذار و بررسی نمونه هایی از روایات مشکوک به غلو است. مولف در این کتاب سعی کرده با بیان فعالیت افرادی مانند ابوالخطاب، شدت نفوذ غالیان در میراث اسلامی را نشان دهد و خوانندگان را نسبت به مضامین غالیانه در آن برحذر بدارد؛ اما باید گفت او در این مسیر، دچار لغزش هایی شده است؛ مانند عدم توجه کافی به اعتبار و کمیت احادیث مشابه و تاثیر طرق پالایش احادیث از آسیب های احتمالی. صالحی نجف آبادی در بررسی برخی وقایع، برداشت هایی ارایه می دهد که گاه اساسا از آن ها برداشت نمی شود و گزارش های تاریخی نسبت به آن مطالب، ساکت است یا گاه تنها یک احتمال در کنار دیگر احتمالات است و دلیل قاطعی بر اثبات آن وجود ندارد و با این که برخی نقدهای او بر پاره ای از احادیث را می توان قابل قبول دانست اما در مواردی مانند: علم امام حسین (ع) به شهادت خود، معنای امی بودن پیامبر اکرم (ص) و تعداد آیات قرآن کریم، روایاتی را غالیانه و حاصل دست برد غالیان معرفی کرده که اولا دلیل کافی برای غالیانه دانستن آن ها در دست نیست و ثانیا مضمون آن، به همان روایت یا راوی منحصر نیست تا بتوان با رد آن، مضمون آن را نیز مردود برشمرد.