عوامل موثر بر تاخیر در مراجعه موارد ثبت شده مبتلا به لیشمانیوز جلدی از سال 93-1388 در سیستان و بلوچستان

با وجود پیشرفت های روز افزون بشر در مورد کنترل بیماری ها، هنوز هم لیشمانیوزها یکی از معضلات بهداشتی به شمار می آیند. این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر تاخیر در مراجعه موارد ثبت شده مبتلا به لیشمانیوز جلدی از سال 93-1388 در سیستان و بلوچستان انجام گرفت.

این مطالعه توصیفی تحلیلی با مشارکت 2410 نفر از بیماران مبتلا به لیشمانیوز جلدی شهرستان های تابعه دانشگاه های علوم پزشکی زاهدان و ایرانشهر طی سال های 93-1388 انجام گرفت. روش نمونه گیری سرشماری بوده و جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه ای دوبخشی شامل متغیرهای دموگرافیک و اطلاعات بیماری صورت گرفت. محاسبات آماری جهت تعیین مهم ترین عوامل موثر بر تاخیر در مراجعه بیماران، توسط نرم افزار SPSS-20 و به روش رگرسیون لجستیک انجام شد.

میانگین (انحراف معیار) سن بیماران (4/16) 3/19 سال و اندازه زخم ها (5/1) 7/2 سانتیمتر و تاخیر در مراجعه بیماران به مرکز درمانی (5/52) 7/59 روز بود. تعداد 1509 (6/62%) نفر از بیماران مرد و 2014 (6/83%) نفر از آنها ایرانی بودند. کودکان 730 (3/30%) مورد از بیماران را تشکیل می دادند. پاکستانی ها نسبت به ایرانی ها 70% (01/0>P)، عشایر نسبت به شهرنشینان 83% (02/0=P) و بیماران دارای سابقه ابتلای همزمان سایر اعضای خانواده نسبت به گروه مقابل 39% (02/0=P) احتمال کمتری برای تاخیر در مراجعه داشتند. بیماران ارجاعی توسط مراکز خصوصی به میزان 126% احتمال بیشتری نسبت به بیماران ارجاعی توسط مراکز درمانی دولتی برای تاخیر در مراجعه داشتند (02/0=P). افرادی که دارای زخم خشک بودند نسبت به افرادی که زخم مرطوب داشتند 124% احتمال بیشتری برای تاخیر در مراجعه داشتند (01/0>P).

مطالعه نشان داد که تاخیر در مراجعه مبتلایان به بیماری لیشمانیوز جلدی در شهرستان های استان سیستان و بلوچستان نسبتا زیاد بود و ملیت پاکستانی، محل سکونت عشایری، ارجاع از مراکز بهداشتی درمانی دولتی، سابقه ابتلای همزمان سایر اعضای خانواده و زخم به شکل مرطوب، عوامل موثر در کاهش مراجعه با تاخیر بیماران به مراکز درمان سالک شهرستان ها بودند.