بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا

ارزیابی کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا برای بررسی نیازهای آن ها و ارزشیابی برنامه های آموزشی و توانبخشی مفید است. این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا انجام شد.

پژوهش حاضر توصیفی و از نوع روان سنجی بود. جامعه آماری را متخصصان روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی و نوجوانان ناشنوا و سخت شنوای یازده تا نوزده ساله در سال 1398 تشکیل داده اند. نمونه پژوهش شامل هفت متخصص و صد و بیست شرکت کننده می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از استان اصفهان انتخاب شدند. فرآیند ترجمه و ترجمه معکوس برای تهیه نسخه فارسی پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا انجام شد. برای تعیین روایی صوری و محتوایی از نظر هفت متخصص استفاده شد. شاخص روایی محتوایی به دو روش لاواشه و روش والتز و باسل به دست آمد و روایی سازه به روش تحلیل عاملی محاسبه شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی به دست آمد.

پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا در سه خرده مقیاس شامل سی و دو سوال ده گزینه ای ترجمه شد. شاخص روایی محتوایی کل هشتاد و پنج صدم، روایی صوری و محتوایی تایید شد. شاخص روایی محتوایی برای هر یک از خرده مقیاس های خودحمایتی، پذیرش خود، برچسب، شرم ادراک شده و مشارکت به ترتیب هفتاد و نه صدم،  هشتاد و هشت صدم و هشتاد و پنج صدم برآورد گردید. پایایی هر یک از خرده مقیاس های پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا با استفاده از روش آلفای کرونباخ به ترتیب هشتاد و چهار صدم، هشتاد و یک صدم و هشتاد و سه صدم و همچنین با روش بازآزمایی به ترتیب هفتاد و شش صدم، هفتاد و سه صدم و هفتاد و چهار صدم به دست آمد. بررسی روایی حاکی از آن بود که همبستگی متوسط تا بالایی میان خرده مقیاس های پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا با پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کیداسکرین و مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس وجود داشت. (0/05>P)

بحث و نتیجه گیری:

 پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا، ابزاری روا و پایا است. بنابراین، قابلیت استفاده در کشور ایران را دارد و می توان از آن برای ارزیابی کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت شنوا استفاده کرد.