قطر و تهدید امنیت انرژی ایران

قطر به‌‌عنوان یکی از همسایگان جنوبی ایران، از جمله کشورهایی است که در دو سازمانOPEC[1] وGECF[2] عضویت دارد و نقش بسزایی در بازار انرژی جهان، به‌ویژه بازار گاز ایفا می‌کند. این کشور با برخورداری و برداشت از حجم عظیم گاز موجود در میدان گنبد شمالی که با میدان پارس جنوبی ایران مشترک است، درآمدهای سرشاری را از آن خود ساخته و به پشتوانه این درآمدهای عظیم، سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی را برای افزایش ظرفیت تولید از این میدان، انجام داده است.
در مقابل، ایران نیز اگرچه عزم خود را برای برداشت از این میدان مشترک جزم و پروژه‌هایی برای آن تعریف کرده است، اما به علت برخی از مسایل و مشکلات، از جمله تحریم‌های اعمال‌ شده از سوی غرب، عدم دسترسی به سرمایه‌های لازم برای تامین مالی پروژه‌ها و همچنین در اختیار نداشتن فناوری‌های روز، در مقایسه با قطر نتوانسته عملکرد مطلوبی از خود نشان دهد و قطر در برداشت از منابع گازی و همچنین لایه‌های نفتی میدان مشترک پارس جنوبی از ایران پیش افتاده است.
قطر به همین جا بسنده نکرده و بازارهای صادراتی ایران را نیز هدف قرار داده است، به‌گونه‌ای که در ماه‌های گذشته مذاکراتی بین این کشور و پاکستان برای صادرات گاز انجام شده است. این اقدام قطر با توجه به قرارداد منعقد شده بین ایران و پاکستان، برای انتقال گاز از طریق خط لوله صلح، به ضرر ایران خواهد بود، زیرا در صورت انعقاد قرارداد قطر و پاکستان و تامین بخشی از نیازهای پاکستان توسط قطر، سهم ایران از این بازار کاهش خواهد یافت و حتی ممکن است پاکستان دیگر خود را متعهد به اجرای قرارداد با ایران نبیند. در کنار این اقدام‌ها، قطر فعالیت‌های گسترده‌ای را برای انتقال گاز میدان مشترک به مخازن ذخیره‌سازی خود انجام داده است. تمام این اقدام‌ها تهدیدی علیه ایران به شمار می‌آید و می‌تواند بهره‌مندی کشور را از منابع این میدان عظیم مشترک به حداقل برساند.