فرآیند شکل گیری ساختار نیروهای ایرانی و فراملیتی شاغل در شرکت نفت انگلیس و ایران درمناطق نفت خیز خوزستان (از پیدایش نفت تا نهضت ملی شدن صنعت نفت) 1330 - 1287 ش/1951-1908م

با واگذاری امتیاز نامه ی نفت به ویلیام ناکس دارسی در سال 1280ش/1901م و در پی آن کشف نفت در میدان نفتون مسجد سلیمان در خرداد ماه 1287ش/1908م وتاسیس پالایشگاه آبادان درسال 1291ش/1912م، هسته های اولیه ی نیروی انسانی شاغل در حوزه های نفتی مناطق نفت خیز خوزستان شکل گرفت. از آن پس نیروهای انسانی از خارج و داخل ایران به منظور اشتغال در تاسیسات نفتی به مناطق نفت خیز خوزستان مهاجرت نمودند. پژوهش پیش رو با تلفیق روش توصیفی - تحلیلی و روش آماری (کلیومتریک) و با استفاده از اسناد، منابع دست اول تاریخی و تحقیقات جدید در پی پاسخی برای این سوال است که نیروهای انسانی شاغل در صنعت نفت ایران از ابتدا تا ملی شدن این صنعت در سال 1330ش/1951م بر اساس چه معیارهایی استخدام و سازمان دهی می شدند؟ یافته های پژوهش حاکی است که نیروهای شاغل در صنعت نفت ایران در مناطق نفت خیز خوزستان را می توان در دو دسته نیروهای ایرانی (کارگران - کارمندان) و نیروهای خارجی مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.