ضوابط حاکم بر ارجاع پرونده های قضایی از منظر استقلال قضایی: با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و اسناد بین المللی

ارجاع پرونده به مرجع قضایی در موارد تعدد شعب مرجع ذی صلاح، در هریک از مراحل دادرسی، پیش شرط بررسی وجود صلاحیت و اعمال صلاحیت توسط مرجع مرجوع الیه است. تضمین استقلال واقعی و ظاهری نظام قضایی مستلزم آن است که ارجاع پرونده به شعبات مرجع قضایی از امور مدیریتی داخلی قوه قضاییه تلقی شده و مصون از مداخله اشخاص بیرون از قوه قضاییه و بالاخص قوه مجریه و اصحاب دعوا باشد. ارجاع پرونده می بایست توسط شخص صلاحیتدار قضایی و یا تحت نظارت او باشد. ارجاع پرونده می تواند در اشکال مختلف انجام شود که در این مقاله اشکال مختلف ارجاع پرونده از منظر استقلال قضایی مورد بررسی قرار گرفته است. ترتیبات مختلفی برای ارجاع پرونده وجود دارد، ترتیبات ارجاع بر دو رویکرد عمده «ارجاع تصادفی» و «ارجاع تخصصی» می باشد که مقررات نظام حقوقی ایران بر رویکرد دوم تاکید دارد. استقلال قضایی مستلزم آن است که با ارجاع پرونده به شعبه مرجع قضایی جز در موارد استثنایی مقرر به موجب قانون امکان بازپس گیری آن وجود نداشته باشد. این مقاله کوشیده است به تبیین مقررات حاکم بر ارجاع با تطبیق آنها بر استانداردهای بین المللی دادرسی منصفانه (و بالاخص استقلال قضایی) بپردازد.