تجزیه همبستگی کانونی برای تعیین رابطه بین صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گرده افشانی در پنج رقم ارکیده فالانوپسیس

فالانوپسیس یکی از جنس های مهم ارکیده است که برای تولید اقتصادی به عنوان گل بریده و گلدانی پرورش داده می شود. هدف از این پژوهش بررسی رابطه هم بستگی بین صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک در شرایط خود و دگرگرده افشانی 5 رقم ارکیده فالانوپسیس است. برخی صفات مورفولوژیک (طول کپسول، حجم کپسول، وزن بذور در هر کپسول، وزن پر کپسول و وزن خالی کپسول) و صفات فیزیولوژیک (تعداد روز تا اولین علامت تلقیح، تعداد روز تا اولین علامت متورم شدن و تعداد روز تا رسیدن کپسول) برای ارزیابی همبستگی کانونی بین آن ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد همبستگی در اولین جفت متغیر کانونی 91/0 بود، همبستگی دومین و سومین جفت متغیر به ترتیب 68/0 و 30/0 بود. اولین متغیر کانونی در صفات فیزیولوژیک 1/66 درصد از تنوع متغیرهای فیزیولوژیک را نشان داد. مقادیر ویژه برای ارقام ’رویز گریتست روت‘، ’پیلاس تریس‘ و ’ویلکس لامبادا‘ به ترتیب820/0، 388/1 و 850/4 بوده است. همبستگی کانونی در تمام آزمون های آماری برای صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک معنی دار بود. اولین متغیر کانونی در صفات فیزیولوژیک همبستگی مثبت با صفات تعداد روز تا اولین علامت متورم شدن و تعداد روز تا اولین علامت تلقیح داشت، بنابراین هرچه تعداد روز تا اولین علامت متورم شدن کمتر باشد، تعداد روز تا اولین علامت تلقیح و رسیدن نیز کمتر خواهد بود. در ارقام گرده افشانی شده کمترین صفت تعداد روز تا اولین علامت متورم شدن مربوط به حالات گرده افشانی ’ناتینگهام × ناتینگهام‘ و ’بکارست× ناتینگهام‘ بوده؛ بیشترین صفت تعداد روز تا رسیدن کپسول مربوط به حالات گرده افشانی ’دابروونیک × دابروونیک‘ و ’ممفیس × دابروونیک‘ بود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که والدین مادری سفید و زرد به ترتیب نیاز به کمترین و بیشترین تعداد روز تا متورم شدن کپسول داشتند.