بررسی و تحلیل محتوایی مناجات های الهی نامه عطار نیشابوری

مناجات یکی از نیازهای فطری بشری است و در آثار عارفان و شاعران نمود بیشتری دارد. شیخ فرید الدین عطار نیشابوری از سردمداران شعر عرفانی فارسی در جای جای آثار خود در صدد فرو نشاندن عطش ناشی از عشق به خداوند است. وی در آثار خود گاهی به مناجات مستقیم با خدا و گاه از زبان قهرمانان داستان هایش با پروردگار به راز و نیاز پرداخته است. مناجات های موجود در منظومه های او گاه به منظور ستایش محض خداوند، گاه برای رفع نیاز خود یا دیگری و گاه به جهت شکایت و اعتراض صورت گرفته است. یکی از ویژگی های انحصاری عطار در سرودن مناجات، آوردن مناجات پس از نقل حکایت است به گونه ای که مضمون مناجات مشابه با مضمون حکایت است و عطار از مضمون حکایت الهام می گیرد و خود را به شخصیت داستانی مانند می کند و با این روش عرض نیاز می کند. الهی نامه پر مناجات ترین اثر عطار است که مناجات اولین آن ستایش محض خداست و از همان آغاز تقاضا و عرض نیاز مطرح است و عطار خواهان رحمت و بخشایش خداوند است. بیشتر مناجات های غیر مستقیم عطار در این منظومه به صورت مناظره میان شخصیت داستانی حکایت با خداوند یا جبرییل، هاتف و یا ندای غیبی است. این پژوهش به بررسی و تحلیل محتوایی مناجات های عطار در این منظومه می پردازد.