تحلیل علم سنجی پژوهش های طب ورزشی ایران در پایگاه استنادی جهان اسلام

مقدمه :

هدف از انجام تحقیق حاضر، تحلیل و بررسی وضعیت پژوهش های فارسی انجام گرفته در حوزه طب ورزشی در پایگاه استنادی جهان اسلام (Islamic World Science Citation Center یا ISC) با استفاده از فنون علم سنجی بود.

این مطالعه از نوع کاربردی بود که در آن از تکنیک ها و شاخص های علم سنجی و تحلیل شبکه اجتماعی استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش را 1566 مقاله در حوزه طب ورزشی که تا انتهای سال 1397 به زبان فارسی در پایگاه ISC نمایه شده بودند، تشکیل داد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای BibExcel، UCINET، NetDraw و VOSviewer مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

1566 مقاله مورد بررسی در مجموع فقط 266 استناد دریافت کرده بودند که به طور متوسط هر مقاله حدود 17/0 استناد داشته است و میزان بسیار پایینی به شمار می رود. تحلیل داده ها نشان داد که «صادقی ح» فعال ترین پژوهشگر طب ورزشی ایران بود و «علیزاده م» و «رجبی ر» به ترتیب در رتبه های دوم و سوم قرار داشتند. همچنین، «ابراهیمی تکامجانی ا» بهترین جایگاه را از نظر شاخص های مرکزیت در شبکه هم نویسندگی حوزه طب ورزشی کسب نمود. نتایج خوشه بندی حاصل از تحلیل هم رخدادی کلید واژه ها نشان داد که پژوهش های طب ورزشی ایران از هشت خوشه اصلی تشکیل شده است.

با توجه به نتایج مطالعه حاضر، رشد کمی مقالات در دهه 1390 شمسی مشهودتر بوده است. با توجه به الگوهای نویسندگی، به نظر می رسد که پژوهشگران حوزه طب ورزشی از روحیه مشارکت علمی خوبی برخوردار می باشند. با توجه به خوشه های موضوعی حاصل از تحلیل هم واژگانی، به نظر می رسد پژوهش های این حوزه طیف وسیعی از مباحث را پوشش می دهند.