ارزیابی مقاومت لاین های پیشرفته لوبیا نسبت به بیماری سوختگی باکتریایی معمولی به روش تجزیه به عامل ها و تجزیه خوشه ای

بیماری سوختگی باکتریایی معمولی لوبیا با عامل Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli یکی از بیماری های مهم لوبیا است که باعث کاهش عملکرد و کیفیت بذر می شود. استفاده از ارقام مقاوم یکی از روش های موثر کنترل بیماری است. در این بررسی 15 ژنوتیپ لوبیا در کنار رقم صدری به عنوان شاهد طی سال های 1394 و 1395 در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی کشت و در مرحله قبل از گل دهی با سوسپانسیون 7 10 سلول باکتری در میلی لیتر مایه زنی و میزان مقاومت ژنوتیپ ها در مرحله قبل از رسیدگی فیزیولوژیکی ارزیابی شد. نتایج نشان داد، بیماری سوختگی باکتریایی به طور متوسط منجر به کاهش عملکرد به میزان 2/33 درصد در لاین های مورد مطالعه شد. همچنین اجزاء عملکرد شامل تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه در شرایط آلودگی به بیماری به ترتیب 9/28، 17 و 6/15 درصد کاهش نشان دادند. براساس استفاده از روش تجزیه به عامل ها و تجزیه کلاستر، پنج لاین لوبیا که دارای بیشترین شاخص های میانگین هندسی بهره وری و تحمل به تنش و کمترین شاخص حساسیت نسبت به کل ژنوتیپ ها بودند، شناسایی و انتخاب شدند. ژنوتیپ های VAX3 و Ks31118 به دلیل بازارپسندی و رنگ دانه مناسب، قابلیت معرفی و نام گذاری مستقیم به عنوان ارقام لوبیا قرمز مقاوم به بیماری سوختگی باکتریایی معمولی را دارا بودند؛ همچنین از لاین های VAX1، VAX5 و VAX6 می توان به عنوان والدین تلاقی، در برنامه هیبریداسیون ارقام لوبیا به منظور معرفی ارقام مقاوم به این بیماری، استفاده کرد.