بررسی تاثیر آموزش گروهی مبتنی بر رواندرمانی مثبتگرا بر توانایی شغلی ماماها: یک کارآزمایی بالینی تصادفی

در سال های اخیر بیشتر روی توانایی انجام کار در ارتباط با سلامت فرد تاکید شده است. در این مدل توانایی شغلی تعادلی است بین توانایی کار در فرد و نیازهای کاری وی در شغل مورد نظر. در این مدل سلامت یکی از اجزای مهم توانایی شغلی است نه از فاکتورهای تعیین کننده آن .در این حالت توانایی شغلی می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله فاکتورهای فیزیکی و روانی -اجتماعی، شغلی، توانایی فیزیکی و ذهنی افراد و شیوه زندگی قرار بگیرد .عدم تعادل بین این فاکتورها و سلامت افراد می تواند با پیامدهای منفی همراه باشد. شغل مامایی از جمله مشاغلی است که در آن ماماها روزانه با استرس بالایی مواجه می شوند که این موضوع توانایی شغلی آنها را تحت تاثیر قرار میدهد. با توجه به یافته های پژوهشی توانایی شغلی ماماها در سطح متوسط است. براین اساس لازم است به منظور بهبود سلامت روان ماماها و در نتیجه افزایش توانایی شغلی آنها اقدام موثری صورت گیرد. در سالهای اخیر، رویکرد مثبت گرایی در سازمانها به عنوان یک رویکرد بهینه به منظور تحت تاثیر قرار دادن نتایج مختلف شغلی مورد توجه قرار گرفته و برخی اندیشمندان تلاش کرده اند مفاهیم آن را به اقدامات و مداخلات عملی تبدیل کنند که طی آن بتوانند نتایج مثبتی را بدست آورند. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش گروهی مبتنی بر رواندرمانی مثبت گرا  بر توانایی شغلی ماماها در شهر مشهد بود.

پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ماماهای شاغل در مراکز سلامت جامعه- شهر مشهد بود که ابتدا به روش خوشه ای از بین پنج مرکز سلامت جامعه سطح شهر، مراکز 1 و 3 انتخاب شدند. سپس کلیه مراکز و پایگاه های تابعه این دو مرکز لیست شدند و تقسیم مراکز و پایگاه ها به دو گروه مداخله و کنترل به روش تخصیص تصادفی ساده انجام شد. از بین آنها 60 نفر به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل به نسبت یکسان گمارده و به پرسشنامه های " بهزیستی روانشناختی ریف " و " شاخص توانایی شغلی WAI)) "در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. مداخلات رواندمانی مثبتگرا مبتنی بر نظریه بهزیستی سلیگمن درهشت جلسه 2 ساعته(هر هفته 2 جلسه) برای گروه مداخله اجرا شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تی مستقل، تی زوجی، من ویت نی و ویلکاکسون و تحلیل کواریانس انجام شد.

میانگین نمره توانایی شغلی ماماها بین دو گروه کنترل و مداخله، قبل از مداخلات تفاوت آماری معنی داری نداشت (722/0=p) اما پس از مداخلات تفاوت آماری معنی داری داشت (001/0>p). همچنین براساس آزمون ویلکاکسیون، میانگین نمره توانایی شغلی ماماها در گروه مداخله، انتهای مطالعه نسبت به ابتدای مطالعه،  تفاوت آماری معنی داری داشت (004/0= p).

یافته های پژوهش نشان داد که آموزشی مبتنی بر رواندرمانی مثبت گرا، باعث افزایش توانایی شغلی ماماها شده است. از اینرو پیشنهاد می شود به منظور ارتقای بهزیستی روان شناختی و در نتیجه توانایی شغلی ماماها می توان مداخلات رواندمانی مثبتگرا را در دوره های آموزشی ضمن خدمت کارکنان گنجاند.