بررسی تاثیر شکرگزاری بر استرس شغلی و فرسودگی شغلی تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی

نیروی انسانی ماهر و کارآمد از عوامل مهم در بهره وری سازمان ها است، لذا حفظ و ارتقاء سلامت جسمی و روانی کارکنان از مهم ترین اولویت ها در بهبود رفتارهای حرفه ای می باشد. تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی به دلیل الزام برای حضور فوری در موقعیت های اضطراری همواره با تنش های فیزیکی و روانی بالایی مواجه هستند که از جمله عوامل بوجود آورنده استرس شغلی در این قشر محسوب می شود.. با توجه به بدیهی بودن تجربه سطوح بالای استرس شغلی در تکنسین های فوریت های پزشکی و پیامدهای سوء ناشی از آن همچون فرسودگی شغلی که ناشی از ماهیت پر استرس این حرفه می باشد، پرداختن به موضوع سلامت روان این قشر از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه شکرگزاری بر استرس و فرسودگی شغلی تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی انجام گرفت.

برای انجام این مطالعه کار آزمایی در عرصه تصادفی دو گروهی و سه مرحله ای با طرح پیش آزمون- پس آزمون (بلافاصله بعد از مداخله) و پیگیری (یک ماه پس از مداخله) ، 80 نفر از تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی قطب جنوب استان اصفهان به طور تصادفی انتخاب شدند.  پس از توضیح مطالعه و اخذ رضایت کتبی آگاهانه از آنها برای شرکت در مطالعه، با تخصیص تصادفی و رعایت معیارهای ورود در گروه های مداخله و کنترل قرار داده شدند. مداخله به صورت 6 جلسه برنامه شکرگزاری حضوری و در ادامه بصورت چهار هفته ارتباط تلگرامی اجرا شد. شرکت کنندگان در مطالعه فرم اطلاعات فردی را پاسخ دادند و پرسشنامه های استاندارد استرس شغلی و فرسودگی شغلی ماسلاچ را در سه مرحله قبل، بلافاصله بعد و یکماه بعد از ارایه برنامه شکرگزاری تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS  نسخه 18 و با کاربرد آزمون های تی و تحلیل واریانس تحلیل شد.

نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد میانگین نمره ابعاد استرس و فرسودگی شغلی قبل، بلافاصله و یکماه بعد از مداخله در گروه مداخله در همه ابعاد استرس شغلی بجز بعد گروهی آن معنا دار بوده است (05/0<p). همچنین یافته ها نشان داد تاثیر مداخله بر ابعاد فرسودگی شغلی صرفا در بعد خستگی عاطفی آن معنادار بوده است است (05/0<p).  

نتایج این مطالعه نشان داد، اجرای برنامه شکرگزاری استرس شغلی را کاهش می دهد. همچنین بر خستگی عاطفی که از ابعاد فرسودگی شغلی است نیز، موثر است. از آنجا که همانند بسیاری از بیماری ها، تاثیر به کارگیری مداخلات در مراحل اولیه مشکل بیشتر از تاثیر آن در مراحل نهایی و پیشرفته است لذا توجه به این مهم در جلوگیری از ابتلا افراد به فرسودگی شغلی با توجه به اثرات زیانبار آن در بهره وری سازمانی، روابط فردی و غیره، قابل تامل است. لذا پیشنهاد می شود از چنین برنامه هایی جهت حفظ و ارتقاء سلامت روان تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی استفاده شود.