بررسی ارتباط بین سطح استرین حرارتی بدن و غلظت تتراکلرواتیلن در هوای بازدم شاغلین خشکشویی

در محیط های کاری گرم، اثر شرایط دمایی محیط و گرمای متابولیسم ایجاد شده ناشی از فعالیت فیزیکی فرد موجب ذخیره گرما و افزایش دمای عمقی بدن کارگران می شود. در شرایط دمایی گرم  افزایش جریان خون سطحی، تعریق و تهویه ریوی بیشتر و افزایش دمای بدن می تواند جذب مواد شیمیایی را از طریق تنفس و پوست افزایش داده و روند سمیت آلاینده شیمیایی در بدن و متابولیت های آن را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به اهمیت بررسی چگونگی تاثیر استرس های حرارتی بر میزان پاسخ سمی مواد شیمیایی، مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین سطح استرین حرارتی بدن و سطح تتراکلرواتیلن در هوای بازدم شاغلین خشکشویی انجام شد.

مطالعه توصیفی تحلیلی حاضر در دو مرحله در زمستان و تابستان در شهر همدان انجام شد. همراه با نمونه های هوای بازدم 24 نفر از شاغلین خشکشویی، نمونه های هوای محیطی نیز مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری غلظت تتراکلرواتیلن در نمونه های هوا (محیطی و فردی) بر اساس روش 1003 NIOSH توسط لوله جاذب کربن فعال (ساخت شرکت (SKC متصل به پمپ نمونه برداری فردی کالیبره شده مدل 222 ساخت شرکت SKC با دبی 100 میلی لیتر بر دقیقه انجام پذیرفت. نمونه های هوای بازدمی نیز مطابق با توصیه روش 3704 NIOSH  توسط کیسه‎های نمونه بردار سه لیتری از جنس تدلار ساخت شرکت SKC جمع آوری گردید. جهت علاوه بر این، استرین های حرارتی نیز با استفاده از شاخص دمای عمقی و ضربان قلب و تهویه ریوی مطابق با استاندارد 2004 :9886 ISO اندازه گیری شد. نتایج با استفاده از نسخه 21 نرم افزار spss  مورد تحلیل قرار گرفت و سطح معنی داری 05/0 درنظر گرفته شد.

مطالعه حاضر نشان داد بین غلظت تتراکلرواتیلن در هوای محیط خشکشویی در فصول زمستان و تابستان اختلاف معنی داری وجود ندارد(05/0<p). با این حال میزان غلظت تتراکلرواتیلن در هوای بازدمی در تابستان ppm 18/3  و در زمستان ppm 23/2 به دست آمد که  به ترتیب بالاتر و پایین تر از حدود مجاز مواجهه شغلی کشور (ppm 3) بود. بین غلظت تتراکلرواتیلن در هوای بازدمی در فصول زمستان و تابستان تفاوت معنی داری مشاهده شد(05/0>p). نتایج همچنین نشان داد که علی رغم کاهش غلظت آلاینده در هوای محیطی در فصل تابستان، به دلیل افزایش دمای عمقی و ضربان قلب افراد، غلظت تتراکلرواتیلن در هوای بازدمی افزایش یافته است. علاوه بر این، اختلاف بین میزان دمای بدن ، ضربان قلب  نرخ تنفس در فصول زمستان و تابستان معنی دار بود(05/0>p).

مطالعه حاضر تایید نمود علی رغم یکسان بودن غلظت تتراکلرواتیلن در هوای محیط خشکشویی در فصول زمستان و تابستان، به طور کلی سطح تتراکلرواتیلن در هوای بازدم به علت افزایش سطح استرین حرارتی و تهویه ریوی شاغلین خشکشویی افزایش یافته است. بنابراین می توان گفت مواجهه کارگران با شرایط دمایی گرم منجر به  افزایش جذب تنفسی آلاینده ها در شاغلین می گردد. با توجه به امکان جذب پوستی آلاینده های شیمیایی در اثر افزایش جریان خون سطحی و همچنین تعریق ناشی از مواجهه با گرما، توجه به این موضوع در مطالعات آینده ضروری است. درنهایت پایش سلامت دوره ای و مراقبت های بهداشتی در مشاغل  همراه با مواجهه همزمان با گرما و الایندهای شیمیایی توصیه می گردد.