ارزیابی آثار آتشفشان بر تغییرات کیفی منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدلسازی کمی و کیفی آبخوان خاش

کیفیت منابع آب زیرزمینی با توجه به لزوم بهره‌برداری و نوع مصرف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. آبخوان‌هایی که در مجاورت آتشفشان‌ها واقع شده‌اند تحت تاثیر این منابع رفتارهای مختلفی از خود نشان می‌دهند. این نوع آبخوان‌ها بسیار آسیب‌پذیر بوده و کیفیت آب آن‌ها تحت تاثیر منابع آلاینده‌های آتشفشانی قرار دارد. در این پژوهش وضعیت کیفی آبخوان خاش در جنوب کوه آتشفشان تفتان مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، شناخت منابع آلاینده این آبخوان به‌صورت مکانی بوده لذا بدین منظور علاوه بر نمونه‌برداری و تحلیل کیفی از مدل شبیه‌سازی کیفی MT3D نیز بهره گرفته شد. با شبیه‌سازی مدل کیفی و تحلیل منطقه‌ای جریان زیرزمینی منطقه مشخص گردید که بخش جنوبی آبخوان علاوه بر جریانات زیرزمینی تغذیه کننده در بخش شمالی، تغذیه مستقیم از طرف ارتفاعات نیز دارد و این موضوع باعث افزایش غلظت TDS و سولفات در این بخش آبخوان شده است. بررسی‌ها نشان داد که در این بخش بیش از 12% غلظت TDS و 30% غلظت سولفات افزایش داشته است. این افزایش علاوه بر عدم مدیریت بهره‌برداری، وجود جریانات زیرزمینی را نیز نشان می‌دهد که باعث تشدید وضعیت دخالت انسانی شده است. بررسی‌ها نشان داد که میزان گاز در منابع آب زیرزمینی در بخش شمالی آبخوان بالا بوده و این افزایش سبب اسیدی شدن منابع آب زیرزمینی منطقه نیز شده است.