بررسی اثر تیماردهی شستشوی بذر با اسید سولفوریک و آبیاری با آب شور بر روی جوانه زنی بذورZygophyllum fabago L.

رشد و عملکرد گیاهان در محیط تحت تاثیر تنش های محیطی زنده و غیر زنده متعدد و نیز خواب بذر محدود می باشد. شوری در خاک، یکی از تنش های مهم نواحی خشک و نیمه خشک است. خواب بذر یک سازوکار کلیدی جهت بقای گیاهان در محیط رشد طبیعی می باشد. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر تیمارهای شستشوی بذر با اسید سولفوریک و آبیاری بذور با آب شور بر روی جوانه زنی بذور گیاه دارویی Zygophyllum fabago می باشد. با توجه به تحقیقات قبلی مرتبط، بدین منظور برای اعمال تیمار اسیدشویی سه غلظت 0، 10 و 20 درصد تهیه شد. برای تیمار شوری نیز چهار سطح: 0، 60، 90 و 120 میلی مول بر لیتر در نظر گرفته شد. آبیاری با اسپری آب پاش در مواقع لازم روی همه پتریدیش ها به طور مساوی صورت پذیرفت. شمارش بذرهای جوانه زده هر روز انجام شد و تا زمانی که در چند روز متوالی، افزایشی در تعداد بذر جوانه زده مشاهده نگردید، ادامه یافت. نتایج نشان داد تیمارهای اسید و شوری بر جوانه زنی بذر Z. fabago اثر معنی داری دارند. اثرات اصلی تیمارها بر سه پارامتر درصد، سرعت و زمان جوانه زنی در سطح یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل اسید و شوری نیز تنها در خصوص میزان سرعت جوانه زنی معنی دار بوده و برای دو پارامتر دیگر معنی دار نبوده است. مقایسه میانگین اثر اصلی سطوح مختلف تیمار اسید بر درصد جوانه زنی گیاه Z. fabago نشان داد تیمارهای غلظت اسید صفر و ده درصد با میزان 59 و 60 درصد مقدار بیشتری را دارد. در خصوص اثرات اصلی تیمار شوری نیز تیمار شوری صفر میلی مول بر لیتر دارای درصد جوانه زنی بیشتری با میزان 75 درصد است. پارامتر متوسط زمان جوانه زنی نتایج برعکس بوده و تیمارهای اسید 20 درصد و شوری 120 میلی مول بر لیتر با مقدار 4/7 و 9/7 دارای بیشترین مقدار نسبت به سایر تیمارها بوده است. درخصوص مقایسه میانگین حاصل از اثرات متقابل اسید و شوری نیز نتایج نشان داد بهترین ترکیب تیماری مربوط به اسید صفر درصد و شوری صفر و ده میلی مول بر لیتر می باشد. بنابراین گونه Z. fabagoبرایرشد بهینه خود نیاز به غلظت های پایین شوری و اسید سولفوریک دارد. از این رو از آن می توان برای اصلاح و احیای اکوسیستم های مرتعی با توجه به میزان شوری منطقه مورد نظر استفاده کرد.