تحلیل و آسیب‏ شناسی مهم‏ترین رویکردهای‏های نقد بر اشعار اخوان ثالث در مقاله‏ های نمایه شده (1370- 1395)

یکی از شاخه‏ های اصلی در نقد شعر معاصر، توجه به ویژگی‏های آثار شاعران، بر پایه‏ ی رویکردهای رایج نقد بوده است. از میان شاعران مطرح سده ‏ی اخیر، مهدی اخوان‏ ثالث (1307- 1369)، باتوجه به مقبولیت اشعارش، نمودی شاخص در پژوهش‏های شعر معاصر داشته و منتقدان بسیاری، به نقد اشعار او از زوایای گوناگون پرداخته‏ اند. با نظر گرفتن اهمیت پژوهش‏ های انجام‏ شده، در شناخت بهتر وضعیت اخوان ‏پژوهی و رویکردهای اصلی نقد اشعار او، در این مقاله، به روش تحلیل محتوا و با تاکید بر سه رویکرد اصلی زیبایی‏شناسی، نمادگرایی و اسطوره ‏ای -کهن ‏الگویی، تعداد ‍‍52 مقاله‏ی نمایه شده در محدوده‏ی زمانی (1370 تا 1395)، طبقه‏ بندی، معرفی و نقد شده است. نتایج نشان می‏دهد، نقدهای زیبایی‏‏ شناسی با تاکید بر هنجارگریزی، بیش‏ترین بسامد را در پژوهش‏های این حوزه داشته است. در مقالات بررسی شده، همچنین بیش از همه بر جنبه ‏های باستان‏ گرایانه، نقد روایی و اسطوره‏ای اشعار اخوان توجه شده و بسیاری از جنبه‏ های دیگر شعر او از نظر پژوهشگران دانشگاهی مغفول بوده است. از آسیب‏های علمی و روش‏شناسی مقالات نیز باید به بی ‏توجهی پژوهشگران به پیشینه ‏ی تحقیق و انتخاب موضوع ‏های تکراری، نداشتن محدوده و روش مشخص پژوهش و برخی اجتهادات ذوقی اشاره کرد.