مقایسه اثربخشی واقعیت درمانی و رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر راهبردهای مقابله با استرس در زنان نابارور

زنان نابارور در زندگی شخصی با مشکلات فراوانی مواجه هستند و ناباروری با آسیب های روانشناختی فراوانی از جمله افزایش تنیدگی و استرس همراه است که نیاز به استفاده از مداخله های روانشناختی دارد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی واقعیت درمانی و رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر راهبردهای مقابله با استرس در زنان نابارور انجام شد.

مطالعه حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش زنان نابارور مراجعه کننده به کلینیک ناباروری ابن سینا شهر تهران در سال 1397 بودند. نمونه پژوهش 45 نفر بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با روش تصادفی در سه گروه مساوی جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). هر یک از گروه های آزمایش به تفکیک 10 جلسه 90 دقیقه ای با روش های واقعیت درمانی و رویکرد تحلیل رفتار متقابل آموزش دیدند و گروه کنترل آموزشی ندید. داده ها با فرم اطلاعات جمعیت شناختی و مقیاس راهبردهای مقابله با استرس اندلر و پارکر جمع آوری و با روش های خی دو، تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند.

یافته ها نشان داد که گروه های آزمایش و کنترل از نظر سن، تحصیلات و مدت ناباروری تفاوت معنی داری نداشتند (05/0P)، اما بین دو روش در بهبود راهبردهای مقابله با استرس آنها تفاوت معنی داری وجود نداشت (05/0<p).

نتایج حاکی از اثربخشی هر دو روش واقعیت درمانی و رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر افزایش راهبرد مساله مدار و کاهش راهبردهای هیجان مدار و اجتنابی در زنان نابارور و عدم تفاوت بین دو روش بود. در نتیجه، روانشناسان بالینی و درمانگران می توانند از هر دو روش مذکور در کنار سایر روش های درمانی برای کاهش آسیب های روانشناختی به ویژه بهبود راهبردهای مقابله با استرس استفاده نمایند.