ارزیابی روش های مدیریتی موثر بر نرخ آبستنی در تعدادی از گله های گاوهای هلشتاین ایران

نرخ آبستنی یک صفت مهم در بهره وری صنعت گاو شیری است. برای ارزیابی روش های مدیریتی موثر بر نرخ آبستنی در گله های هلشتاین ایران، اطلاعات مدیریت تولیدمثلی 60 گله (استان های تهران، اصفهان، البرز و خراسان رضوی) براساس مدیریت گله در سال 1396 از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از رویه مدل مختلط (Proc MIXED) نرم افزار آماری SAS، با در نظر گرفتن عامل مدیریتی مورد بررسی و منطقه به عنوان آثار ثابت و اثر آشیانه ای گله داخل منطقه به عنوان اثر تصادفی، انجام شد. میانگین بازدید گاوها برای تشخیص فحلی در گله های موردبررسی 5/0±7/5 بار در روز و به مدت 3/1±2/11 دقیقه در هر بار بود. در 80 درصد از گله ها، همزمان سازی فحلی انجام می شد. مشکلات ناباروری عامل 46 درصد از کل حذف ها بود. همچنین گاوهایی که آبستن نمی شدند با تولید کمتر از 9/0±2/17 گیلوگرم از گله حذف می شدند. میانگین نرخ آبستنی گله ها 3/0±22 درصد بود. عوامل مدیریتی همچون اندازه گله، سطح تولید، سن و وزن تلیسه به عنوان معیار اولین تلقیح، تعداد افراد متخصص فعال در بخش مدیریت تولیدمثل، معیار سطح تولید برای حذف دام هایی که آبستن نمی شدند، نرخ حذف، باروری گاو نر به لحاظ ژنتیکی، تک مسیولیتی بودن فحل یاب، دفعات و روش تشخیص آبستنی بر نرخ آبستنی موثر بودند. نتایج این مطالعه می تواند اطلاعات مفیدی را جهت مقایسه عملکرد مدیریتی گله های گاو شیری کشور فراهم کند.