بازنویسی خلاق یا ساده؟ (بررسی داستان های بازنویسی شده ویس و رامین، خسرو و شیرین و لیلی و مجنون)

بازنویسی متون کهن ادبی برای مخاطب کودک و نوجوان یکی از دغدغه های نویسندگان این حوزه است. بازنویسی خلاق و مناسب متون کهن باعث ترغیب مخاطب به خوانش متن اصلی می شود. در عین حال، سوالاتی که در این زمینه، قابل تامل به نظر می رسد این است که: چه معیارهای برای بازنویسی ساده و خلاق متون وجود دارد؟ کدام یک از متون مورد بررسی در این پژوهش، خلاق و کدام یک ساده اند؟ هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل داستان های بازنویسی شده سه منظومه غنایی، خسرو وشیرین، ویس و رامین و لیلی و مجنون از متون عاشقانه کلاسیک برای پاسخ به پرسش های فوق است. داستان های بازنویسی شده مذکور از منظر الگوهای بازنویسی ساده و خلاق، بررسی و تحلیل شده اند. روش پژوهش به صورت تحلیل کیفی محتوای آثار داستانی و روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت اسناد کتابخانه ای است. مهم ترین الگوهای بازنویسی مورد بررسی در این پژوهش عبارتند از: خلاقیت در شروع و پایان داستان ها، مشارکت خواننده در داستان از طریق شگرد سپید نویسی و شکاف گویا، چند صدایی در متن، تقلید از پیش متن، پنهان یا آشکار بودن درون مایه، تعلیق، انتظار و هیجان و فضاسازی درون متنی. نتایج پژوهش نشان داد که با توجه به الگوهای فوق، از میان متون بازنویسی شده مذکور، داستان خسرو وشیرین به دلیل استفاده از شگردهای شکاف گویا، فضاسازی درون متنی، چندصدایی در متن و ارایه پیام داستان به صورت پنهان، بازنویسی خلاق محسوب می شود و داستان های بازنویسی شده لیلی ومجنون و ویس ورامین، بازنویسی ساده از متن کهن برای نوجوانان هستند.