شناسایی مولفه های سبک زندگی سلامت محور با تاکید بر دوره نوجوانی: یک مطالعه کیفی

موضوع سلامت به عنوان یک سرمایه فردی و اجتماعی با توجه به اهمیتی که برای رشد و شکوفایی فرد و جامعه دارد، از دیرباز مورد توجه اندیشمندان در حوزه های مختلف بوده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه های سبک زندگی سلامت محور با تاکید بر دوره نوجوانی بود.

این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوا انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل اسناد و مدارک علمی معتبر مرتبط با سبک زندگی سلامت محور بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 47 مقاله (35 مقاله فارسی و 12 مقاله لاتین) مربوط به بعد از سال 2000 به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای انجام پژوهش از طریق مطالعه مقالات علمی مربوط به سبک زندگی سلامت محور ابتدا مفاهیم اولیه استخراج شده و به زیرمقوله ها و زیرمقوله ها به مقوله های اصلی اختصاص پیدا کردند. ابزار تحقیق شامل فیش های یادداشت برداری بود. شیوه تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوای کیفی از نوع قراردادی (استقرایی) انجام شد و در سه مرحله مفاهیم اولیه، زیرمقوله ها و مقوله های اصلی به صورت دستی استخراج شدند.

نتایج نشان داد که مقوله های سبک زندگی سلامت محور شامل چهار مقوله اصلی و 12 زیرمقوله شامل سلامت جسمی (تحرک، تغذیه، الگوی خواب مناسب، کاهش رفتارهای پرخطر، مسئولیت پذیری در قبال سلامت، پیشگیری از حوادث و مراقبت از خود)، سلامت روانی (مدیریت استرس، خودشکوفایی، مثبت اندیش و ذهن آگاهی)، سلامت اجتماعی (روابط بین-فردی) و سلامت معنوی (رشد معنوی) است. تعداد مفاهیم اولیه، 62 مورد بود.

امید می رود با آموزش این زیرمقوله ها به نوجوانان بتوان سبک زندگی سلامت محور را برای آنان ایجاد کرد و از این طریق به بهبود سلامت نوجوانان کمک کرد.