مطالعه فون و تنوع زیستی مگس های مهم پزشکی شهرستان جویبار در شمال ایران، سال 1396

مگس ها دارای تنوع بسیار بالا بوده و به دلیل سازگاری و ارتباط نزدیک با انسان قادر به انتقال بسیاری از پاتوژن ها هستند. بنابراین این مطالعه با هدف شناسایی و تعیین فون مگس های مهم از نظر پزشکی در شهرستان جویبار در شمال ایران انجام شد.

مواد و روش ها:

 این مطالعه توصیفی- تحلیلی به مدت یک سال و ماهیانه دوبار در سایت های تعیین شده در شهرستان جویبار شامل محل دفن زباله بیمارستانی، زباله ساحلی، زباله روستایی، زباله شهری و اطراف کشتارگاه در سال 1396 انجام شد. تنوع گونه ای مگس های صید شده پس از شناسایی براساس شاخص های شانون، مارگالف و یکنواختی ارزیابی شد.

یافته ها:

 در این مطالعه هفت گونه موسینیا استابولانس، موسکا دومستیکا، لوسیلیا سزار، لوسیلیا سریکاتا، کالیفورا ویسی نیا، سارکوفاگا آرگیروستوما و سارکوفاگا آفریکا ازسه خانواده کالیفوریده، سارکوفاژیده و موسیده صید شد. بر اساس نتایج همبستگی پیرسون جمعیت مگس ها به صورت معنی داری با افزایش دما و کاهش رطوبت افزایش می یابد. شاخص شانون (H´) به ترتیب بیش ترین وکم ترین مقدار تنوع را در محل زباله های ساحلی (005/1) و زباله های شهری (27/0) نشان داد.

گونه موسکا دومستیکا به عنوان فراوان ترین گونه در جویبار می تواند نقش قابل توجهی را در بهداشت منطقه و تغییرات گونه ای مگس ها ایفا نماید. تفاوت در مقدار تنوع گونه ای مگس ها در مناطق مختلف عمدتا ناشی از تغییرات یکنواختی گونه در این مناطق است. پایین بودن مقدار تنوع گونه ای مگس ها در منطقه می تواند زنگ خطری برای شیوع بیماری‏های مربوطه باشد. در این خصوص اقدامات کنترلی مانند دفع بهداشتی زباله ها برای جلوگیری از اپیدمی بیماری های منتقله توسط مگس ها ضروری به نظر می رسد.