واکنش هیدرولوژیکی به فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم در حوزه آبخیز قلعه شاهرخ

تعیین سهم اثرات فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم بر تغییر رواناب در حوزه آبخیز به منظور مدیریت پایدار منابع آب بسیار حایز اهمیت می باشد. در این مطالعه، از هفت روش برای تعیین این سهم در حوزه آبخیز قلعه شاهرخ که اصلی ترین سرشاخه رودخانه زاینده رود می باشد، استفاده شد. این هفت روش را می توان به دو دسته شامل روش های تجربی و الاستیسیته محور تقسیم بندی نمود. ابتدا با استفاده از روش پتیت دوره پایه و تغییرات رواناب مشخص شد و سپس با استفاده از روش های مختلف سهم اثرات تغییر اقلیم و فعالیت های انسانی بر رواناب در حوزه تعیین گردید. نتایج نشان داد که به طور کلی فعالیت های انسانی نقشی اساسی در کاهش رواناب در این حوزه داشته اند. بر اساس نتایج به دست آمده، روش های تجربی و روش های بودیکو محور فعالیت های انسانی به طور متوسط موجب کاهش رواناب به ترتیب به میزان 64/5 درصد (47 تا 82 درصد) و 76 درصد (بین 70 تا 89 درصد) شده است. همچنین سهم تغییر اقلیم در کاهش رواناب در حوزه مورد مطالعه بر اساس روش های تجربی و الاستیسیته محور به ترتیب 35/5 و 24 درصد بوده است. به طور کلی می توان نتیجه گیری کرد که روش های الاستیسیته محور به علت اینکه علاوه بر بارش و رواناب عوامل دیگر مثل تبخیر-تعرق را مد نظر قرار می دهند، روش های بهتری به منظور تعیین سهم اثرات فعالیت های انسانی و تغییر اقلیم در تغییرات رواناب در حوزه می باشند.