تحلیلی بر نقش حسینیه ی اعظم در شکل گیری ساختار ثانویه ی شهر زنجان در عصر قاجار و علل پایایی آن

در عصر قاجار، حکومت هم‌سویی مذهبی بیشتری با مردم پیدا کرد. به‌طوری‌که، علاوه‌بر مردم، دستگاه حکومتی نیز نسبت به ‌ساخت مکان‌های مذهبی ‌اقدام ‌می‌نمود؛ که از جمله‌ی چنین مکان‌هایی می توان به احداث تکایا‌ی دولت در تهران و ناصریه در زنجان اشاره کرد. این عامل نه‌تنها موجب نفوذ بیشتر مذهب تشیع و علنی‌شدن اجرای شعایر مذهبی آن گردید، بلکه، علاوه‌بر تحت‌تاثیر قراردادن سازمان کالبدی شهر، به‌شکل‌گیری ساختار دیگری نیز انجامید. ساختاری که برخلاف ساختار‌اصلی شهر، با عناصر فیزیکی و کالبدی تعریف نمی‌شد. بلکه ساختاری نمادین و معنایی بود که در نتیجه‌ی کنش اجتماعی پدید آمده بود. ساختاری که حاصل تصویر‌ذهنی شهروندان از فضاهای شهری معنادار و هویت‌مندی بود که برساخت اجتماعی‌ (رفتار مذهبی شهروندان) نقش اصلی را در شکل‌گیری آن برعهده داشته و بر‌خلاف ساختار ‌اصلی شهر کمتر دچار تغییر و تحول شده است. هدف پژوهش حاضر تبیین نقش و تاثیر حسینیه‌ی ‌اعظم در شکل‌گیری ساختار ثانویه‌ی شهر زنجان در عصر قاجار می‌باشد. روش تحقیق این پژوهش تاریخی، توصیفی و تحلیلی بوده و از روش مطالعه‌ی اسنادی و میدانی در جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که احداث یا توسعه‌ی حسینیه‌ی‌ اعظم و شکل‌گیری دسته‌ی عزاداری آن در عصر قاجار، نقش مهمی در خلق ساختار ثانویه‌ی شهر زنجان داشته است. ساختاری‌که تا عصر‌حاضر تداوم یافته است.