تبیین جایگاه غنای حسی در خلق مکان

امروزه در بسیاری از طرح‌های معماری و شهرسازی شاهد سیطره کمیت‌گرایی و عدم توجه کافی به خلق فضاهایی انسان محور و مکان‌هایی مبتنی بر نیاز‌ها و انگیزش‌های انسانی هستیم. این درحالی است که مطالعات بسیاری نشان از اهمیت توجه به نیاز‌ها و مکانسیم‌های انسانی دارد. یکی از این مکانیسم‌ها، حواس انسان است؛ این حواس دریچه ارتباط انسان با محیط اطراف شناخته می‌شوند که عدم توجه به آنان موجب آسیب‌های بسیاری ازجمله نبود حس تعلق برای کاربران و از بین رفتن مکان و معنا می‌گردد. فلذا، این نوشتار با هدف پاسخ به سوال "جایگاه غنای حسی در خلق مکان چیست؟" با رویکردی کیفی و بهره‌گیری از استدلال منطقی، با بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی، بررسی و مطالعه منابع مکتوب داخلی و خارجی و بیان، تحلیل و تفسیر به نگارش درآمده است. یافته‌های نوشتار حاضر بیانگر آن است که غنای حسی در پنج مولفه غنای حسی، غنای بینایی، غنای شنوایی، غنای لامسه یا بساوی و غنای چشایی در سه بعد مولفه‌های مکان: خصوصیات فیزیکی، فعالیت و تصورات قابل تبیین است که نهایتا این پژوهش برای هریک از شاخص‌های عنوان شده، مولفه‌هایی را پیشنهاد می‌دهد که در هر بستر خاص، مطابق با خصوصیات آن می‌تواند، شکل و ظاهری منحصربه‌فرد خود را داشته باشد.