ارزیابی تحمل تنش خشکی آخر فصل در برخی از ژنوتیپهای برنج، شمال ایران

تنش خشکی به عنوان یک عامل موثر کاهش تولید در گیاهان شناخته شده است که در این باره شناسایی و گسترش ژنوتیپهای سازگار به تنش یکی از راه کارهای غلبه بر شرایط نامساعد محیطی است. تجزیه تشخیص کانونیک (CDA) در ترکیب با روش تجزیه خوشهای برای بررسی پاسخ 11 ژنوتیپ برنج با استفاده از شاخصهای تحمل به تنش، در دو شرایط آبیاری و قطع آبیاری در زمان گردهافشانی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج CDA نشان دادند که اولین متغیر کانونیکی تحت تاثیر ضرایب زیاد برای شاخص تحمل به تنش (STI) میانگین هارمونیک عملکرد(HM)میانیگن حسابی عملکرد (MP) میانگین هندسی عملکرد (GMP)عملکرد در شرایط نرمال (Yp) و عملکرد در شرایط تنش)Ys)بود. ضرایب کانونیکی شاخصهای حساسیت به تنش)SSI)و شاخص تحمل (TOL) در دومین متغیر کانونیکی قابل توجه بودند. بنابراین متغیر کانونیکی اول، ژنوتیپها را بر اساس پتانسیل عملکرد و تحمل به تنش و دومین متغیر کانونیکی ژنوتیپهای متحمل به تنش را از حساس متمایز کرد. نمودار پراکنش دو متغیر کانونیکی معنی دار، سه گروه را متمایز کرد و تمام جفت فواصل ماهالانوبیس میان گروه ها معنیدار بودند. گروه دوم، به عنوان برترین گروه شناخته شد چرا که ژنوتیپهای این گروه از بیشترین مقدار برای متغیر کانونیکی اول برخوردار بودند و اکثر این ژنوتیپها دارای مقادیر کمی برای متغیر کانونیکی دوم بودند. بنابراین ژنوتیپهای این گروه (831 ،فجر، سپیدرود و ساحل) را میتوان به عنوان ژنوتیپهای مناسب برای محیطهای واجد تنش و فاقد تنش انتخاب کرد.