مولفه های اخلاق حرفه ای در معماری سنتی از منظر استادکار «بهرام الیکی»

یکی از مباحثی که همواره موردتوجه انسان بوده، مبحث اخلاق مداری در حرفه است که بر اساس تنوع ایدیولوژی و چیستی اخلاق در جوامع مختلف، دارای تشابهات و الگوهایی بوده است. امروزه در معماری ایران، علی‌رغم حضور الگوها، برای توسعه اخلاق حرفه ای و ترویج الگوهای شاخص، تلاش جدی انجام نگرفته است که از علل اساسی آن می توان به عدم کاوش دقیق در شیوه کار و منش حرفه ای بزرگان معماری سنتی، به ویژه استادکاران (که معدود منابع اصیل شفاهی به‌جای مانده محسوب می‌شوند)، اشاره کرد. با این وصف، در پژوهش حاضر، محقق در پی استخراج مولفه های اخلاق حرفه ای از منظر استاد «بهرام الیکی»، از استادکاران معماری سنتی اصفهان، بوده است. این استادکار از نگاه دست اندرکاران معماری سنتی اصفهان از نظر کیفیت کار و اخلاق مداری، یکی از استادکاران و مرمت‌گران شاخص معماری اصفهان در دوره معاصر است. پژوهش حاضر با روش کیفی و با بهره گیری از اسناد کتابخانه ای و مصاحبه های نیمه ساختاریافته در محل کارگاه های مرمتی استادکار انجام شده و پژوهشگر پس از انجام مصاحبه ها، به تحلیل محتوای کیفی آن‌ها پرداخته است. نتیجه این پژوهش، دستیابی به دو دسته مولفه بود : الف) مولفه های اخلاقی مرتبط با کار و ساخت بنا؛ ب) مولفه های اخلاقی مرتبط با تربیت شاگرد. توکل به خدا و نفی انسان مداری، تلقی عبادی از کار، اتقان در عمل و پشتکار (در دسته الف) و پایبندی به نظام استاد–شاگردی، صرف وقت برای شناسایی استعداد شاگردان، دافعه و جاذبه توامان در تربیت شاگردان و آموزش جامع اصول کار به شاگردان (در دسته ب)، از جمله مولفه های اخلاقی حرفه ای در معماری سنتی از منظر استادکار الیکی است.