پیشگیری موقعیت مدار در پرتو جرم شناسی مدیریتی

از اواسط سال های 1980 و به ویژه با ورود به دهه 1990، گرایش ها و نظریات جدیدی در جرم شناسی ظهور پیدا کردند که «جرم شناسی عمل یا رفتار مجرمانه» و «جرم شناسی مدیریتی یا مدیریت خطر فرصت های جرم» دو نمونه ی آن ها محسوب می شوند. در حالی که نخستین نمونه، با تمرکز بر تبیین های نظری علت شناختی، به ویژگی های عمل مجرمانه و به طور خاص بر عوامل پویا (دینامیک) گذار از قوه به فعل مجرمانه گرایش دارد، جرم شناسی مدیریتی به عنوان گونه جدیدی از یک جرم شناسی کاربردی، با استفاده از تدبیرها، اقدام ها و سیاست های پیشگیرانه و مبتنی بر پلیسی گری، به دنبال کنترل و پیشگیری از جرم است. این شاخه ی نوین و کاربردی جرم شناسی، با تکیه بر مدیریت محیطی یا اداره ی فضا و مکان، نمایان گر نوعی از کنترل اجتماعی است که هم تراز با ادبیات جرم شناختی در راستای شیوه هایی چون نصب دوربین مدار بسته، سخت کردن آماج جرم، نگهداری از فضا، نظارت و کنترل پلیسی، در ذیل مدل های پیشگیری (به ویژه، پیشگیری های موقعیت مدار) نیز قابل مطالعه است. در نتیجه، به نظر می رسد که جرم شناسی مدیریتی می تواند در قالب تدبیرهای کنشی (با تاکید بر پیشگیری موقعیت مدار اعم از محیطی و وضعی) بر مبنای نظریه هایی چون فرصت جرم و پنجره های شکسته، در کنترل و پیشگیری از بزه کاری نقش داشته باشد. نهایتا آنکه، با توجه به نظریات جدید جرم شناسی، می توان نتیجه گرفت که این نظریات، ترکیبی از تبیین های علت شناختی اند که در بعد نظری در قالب عمل یا رفتار مجرمانه و در جنبه ی کاربردی در چارچوب جرم شناسی مدیریتی مطرح شده اند.امروزه گرایش های جدید جرم شناسی با توجه به نظریه ها و مفاهیم گوناگونی در یک سده اخیر، در حال پدید آمدن است؛ جرم شناسی مدیریتی یکی از این گرایش های جدید است که از سال 1990 در پی ارایه نظریه جدیدی برخواست، در گفتمان آنگلوامریکن علوم جنایی مطرح شده است و با استفاده از تبیین های علت شناسانه ی نظریه های فرصت جرم، از راهکارهای پیشگیری موقعیت مدار و وضعی به منظور کنترل و مدیریت جرم بهره می برد. البته در گفتمان اروپایی فرانسوی جرم شناسی، کسانی چون رمون گسن با تقسیم بندی جرم شناسی به دو شاخه نظری و کاربردی، بخش نظری این رشته مطالعاتی را شامل نظریه های علت شناختی که جرم شناسی عمل یا رفتار مجرمانه نامیده اند، می دانند و بخش کاربردی جرم شناسی را نیز به سه زیرشاخه ی حقوقی یا سیاست جنایی، بالینی و پیشگیری تقسیم بندی می کنند.