بررسی تطبیقی تمایز و یگانگی نفس و روح در معانی و کاربردها از دیدگاه ارسطو و ملاصدرا

از مسایل مهم مربوط به انسان و ابعاد وجودی اش، مساله تمایز و یگانگی نفس و روح است. در حوزه تفسیر و فلسفه اسلامی، غالبا مساله تعدد روح و نفس کم تر مطرح بوده است به این دلیل که این دو را، حقیقت واحد قلمداد نموده و نفس را به جای روح و روح را به جای نفس استعمال کرده و بیان می دارند که نفس و روح مفهوم واحدی داشته است و لذا در کلمات مفسرین و بزرگان نفس و روح در کنار هم استفاده شده است. ولی از نظر فلسفی آن ها دو مفهوم متفاوت اند به این معنا که نفس جوهری است که ذاتا مجرد ولی در عمل مادی می‏باشد؛ یعنی افعال خود را از طریق ابزارهای مادی انجام می‏دهد؛ بر خلاف روح که ذاتا و فعلا مجرد است؛ یعنی همانطور که خود ماده نیست در کنش‏ها و فعالیت‏هایش نیز نیازمند به ابزار مادی نمی‏باشد. قابل ذکر است دانستن این مطلب از آن جهت دارای اهمیت است که اختلاف اندیشمندان در مسایلی مانند تجردیا عدم تجرد نفس، حدوث نفس و حرکت نفس به سبب عدم تفکیک این دو حقیقت رخ داده است.