تحلیلی بر ابعاد و شاخصه های تمدن نوین اسلامی ایرانی از منظر مقام معظم رهبری

از نظر مقام معظم رهبری، تمدن اسلامی چشم‌انداز مشترک امت اسلامی در سطح کلان و الگوی زندگی در جوامع اسلامی در سطح خرد است. از نظر ایشان،‌ برای دستیابی به تمدن اسلامی، فرایندی قابل شناسایی است که در آن تشکیل نظام اسلامی، دولت اسلامی و جامعه اسلامی مقدمه دستیابی به تمدن نوین اسلامی است. براساس نظریه تمدنی آیت‌الله خامنه‌ای، حرکت تکاملی جمهوری اسلامی ایران در گرو «رویکرد تمدنی» و محقق ساختن الزامات مهم و راهبردی است، که شایسته است نحبگان علمی و فکری به تبیین این اندیشه علمی پرداخته، درباره چگونگی کاربست آن، به پژوهش‌های کاربردی مبادرت ورزند. این مقاله، با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی، به واکاوی ابعاد چهارگانه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی پیشرفت در تمدن نوین اسلامی ایرانی، از منظر مقام معظم رهبری می‌پردازد. ذیل هر بعد، شاخص‌هایی مطرح شده است. از حیث روش‌شناسانه، شکل‌گیری اندیشه تمدنی رهبری، دارای ویژگی‌های اختصاصی است که عبارتند از: الف. این اندیشه تمدنی، بر بستر تحلیل تاریخی تجربه تمدنی صدر اسلام و تطور حضور تشیع در عرصه حکومت در سده‌های اخیر نمایان گشته است. ب. اندیشه ایشان، بر توانمندی‌های فقهی و فلسفی و منصب‌های حکومتی ایشان مبتنی است. ج. این اندیشه تمدنی، در درون تجربه انقلاب و جمهوری اسلامی ایران در عصر حاضر تکوین می‌یابد.