آزار جنسی زنان در محیط کار؛ آثار و واکنشها

آزار جنسی در محیط کار از پدیده هایی است که آثار و پیامدهای زیادی بر زنان دارد. ضمن اینکه سازمانها و سایر کارکنان نیز از پیامدهای مخرب آزار جنسی زنان در امان نیستند. زنان قربانی واکنشهای متفاوتی نسبت به آزار جنسی نشان میدهند، سکوت و مدارا، فرافکنی و پرخاشگری، ترک و فرار از محیط کار و حتی تن دادن به خواسته های آزارگر ازجمله این واکنشهاست. در این مقاله، طی مصاحبه عمیق با قربانیان آزار جنسی، به واکنشها و آثار اینگونه آزارها می پردازیم. همچنین از همین ابزار، برای تحلیل پیامدهای آزار جنسی بر سازمانها استفاده کرده ایم. سئوالات اصلی پژوهش، آثار آزار جنسی بر قربانی و واکنش او نسبت به آزارگر به عنوان مهمترین بخش پیامدهای آزار جنسی و نیز تاثیر آزار جنسی بر سازمان و سایر کارکنان بود. یافته های این پژوهش از تحلیل محتوا و طبقه بندی مصاحبه های عمیق و نیمه ساختارمند با 25 زن 25 تا 47 سال در تهران و 4 شهر ساری، مشهد، بوشهر و تبریز به دست آمده است . همچنین با تشکیل گروه کانونی با حضور 6 نفر از همین طیف سنی و با تحصیلات دیپلم تا دکتری که در 2 بخش دولتی وخصوصی شاغل هستند، اطلاعاتی درباره آثار و واکنشها نسبت به آزار جنسی به دست آمد. برای رسیدن بهداده هایی دربارهتاثیر آزار جنسی بر عملکرد سازمانها نیزبه 5 نفر از مدیران و معاونان اداری و مالی شرکتهای دولتی و خصوصی مصاحبه باز و نیمه ساختاریافته انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل محتوای کیفی مصاحبه با قربانیان، اعضای گروه کانونی و پنل مدیران سازمانی نشان داد که واکنش زنان جدا از تحصیلات، سن و دولتی یا خصوصی بودن محیط کار متفاوت است و از ترس و سکوت (پنهانکاری) تا واکنشهای تهاجمی و شکایت و حتی عقب نشینی دربرابر خواسته آزارگر متفاوت است. این آزارها از منظر فردی باعث افسردگی، ترسهای مرضی، اضطرابهای طولانی مدت، بدبینی و سوءظن، بیمارهای جسمی، انزوا، برچسب خوردن قربانی و خودآزارگرپنداری او می شود. از لحاظ سازمانی، هیچ سازوکار حمایتی ازقربانیان آزار تقریبا جنسی،وجودنداردواین پدیدهمنجربه ترک نیروی کار، جابه جاییهای ناخواسته، اخراج آزارگر و حتی آزاردیده، ایجاد محیطی پلیسی در سازمان و کاهش بهره وری میشود.