ارزیابی موفقیت تعاونی های جنگلداری در استان کردستان با استفاده از کارت های امتیازی توسعه ظرفیت

تعاونی های جنگلداری از معدود نهادهای رسمی با هدف جلب مشارکت مردم محلی در مدیریت منابع طبیعی هستند. از این رو در سالیان گذشته، برای استقرار و واگذاری مدیریت عرصه های منابع طبیعی به آنها تلاش شده است. با این حال سوال های بسیاری در زمینه موفقیت آنها در دستیابی به اهداف وجود دارد. در پژوهش حاضر، عملکرد تعاونی های جنگلداری استان کردستان در شهرستان های مریوان، سروآباد و سنندج ارزیابی شد. روش پژوهش، کیفی و ابزارهای جمع آوری اطلاعات، مصاحبه و مشاهده میدانی بودند. نمونه گیری، غیراحتمالی و هدفمند بود و در کل با شش نفر از اعضای تعاونی ها و دو کارشناس سازمان های متولی مصاحبه شد. موفقیت تعاونی ها در دستیابی به اهداف با استفاده از کارت های امتیازی ظرفیت سازی در قالب چهار معیار حفاظت، احیا و اصلاح، توسعه و بهره برداری جنگل و شاخص های متناسب با هر معیار براساس کتابچه طرح های جنگلداری ارزیابی شد. نتایج نشان داد که از نظر ظرفیت ساخته شده، تعاونی نگل در شرایط بهتر و تعاونی برقرو در وضعیت نامناسب تری قرار دارد. میانگین امتیاز معیارهای حفاظت، احیا و توسعه، به سطح یک و معیار بهره برداری به سطح دو ظرفیت ساخته شده نزدیک بود که نشان داد اهدافی در طرح جنگلداری، پیش بینی شده، اما به دلایلی همچون تامین نشدن اعتبار، نبود نظارت بر اجرا و کم بودن، ناکافی بودن، موقت بودن و محدود بودن اقدامات انجام گرفته، اهداف برآورده نشده است. تلاش در زمینه بازتعریف نهاد تعاونی و وظایف و نقش های مورد انتظار آن در عرصه های منابع طبیعی و وظایف و مسئولیت های دستگاه های اداری رسمی مرتبط با آن ضروری است و سازمان های متولی، باید اقدامات جدی تری برای تقویت ظرفیت و توانمندسازی تعاونی ها انجام دهند.