ارزیابی اختلاط کاربری در سطح معابر شهری به کمک تحلیل های مکانی و روش ضریب جینی

استفاده روزافزون از وسایل نقلیه موتوری یکی از پیامدهای شهرنشینی است که افزون بر بروز مشکلاتی همچون ترافیک و آلودگی هوا، موجب کاهش فعالیت فیزیکی افراد و به تبع آن، سلامت عمومی جامعه خواهد شد. درنتیجه، یکی از موثرترین راهکارهای مقابله با این چالش در دهه‌های اخیر، افزایش دسترسی افراد به انواع کاربری های شهری به وسیله کاهش مسافت سفر یا اختلاط مناسب کاربری ها بوده است؛ بنابراین این چالش موجب شد تا پژوهشگران مختلفی در سراسر دنیا برای رفع این مشکل، در پی شیوه های نوین مدیریت شهری باشند. یکی از مهم‌ترین روش های افزایش دسترسی، اختلاط مناسب کاربری ها در مناطق شهری است. در نوشتار پیش رو با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان تحلیل گر مکانی و شاخص جینی به مثابه شاخص میزان عدالت در توزیع، برابری در توزیع کاربری های شهری در طول معابر محله ولیعصر، واقع در منطقه 6 شهرداری تهران محاسبه شده است. این تحلیل براساس تعداد کاربری های موجود در دهک های طولی هر معبر، میزان برابری در توزیع کاربری های هر معبر را با شاخص جینی برای معبر و محله بیان کرده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که محله ولیعصر با شاخص جینی 3/0 از برابری کمابیش مناسبی در توزیع کاربری ها برخوردار است. افزون بر این، مقایسه نتایج با یافته های دیگر مطالعات نشان می دهد که شاخص جینی هر محله می تواند نماینده مناسبی برای اندازه گیری میزان اختلاط کاربری، قابلیت پیاده روی و دسترسی به زیرساخت های شهری و حمل و نقلی در سطح یک منطقه شهری باشد؛ همچنین به دلیل ماهیت عدالت محور، این شاخص می تواند درکنار دیگر فاکتورها در برنامه ریزی های منطقه ای یا شهری استفاده شود