بازنمایی دستور زبان داستان در گفتمان روایی دانش آموزان سندرم داون آموزش پذیر فارسی زبان

سندرم داون اختلال ژنتیکی است که می تواند در اکثر موارد همراه با اختلال هایی همچون شناختی، رشدی و زبانی باشد. یکی از اختلال های تاثیرگذار در روند رشد و زندگی اجتماعی افراد مبتلا به سندرم داون در سطح گفتمان روایی نمود پیدا می کند. گفتمان روایی یکی از مهارت هایی است که نقش بسیار مهمی در تعامل های روزمره و حتی پیشرفت تحصیلی و شغلی افراد دارد. از آنجایی که این سطح از مهارت مستلزم فراخواندن و به کارگیری همزمان مهارت های شناختی و زبانی است، درک و تولید آن می تواند برای افراد مبتلا به سندرم داون چالش برانگیز باشد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی درک و تولید گفتمان روایی دانش آموزان آموزش پذیر فارسی زبان سندرم داون بر اساس الگوی دستور زبان است.

در پژوهش حاضر، بررسی بازنمایی دستور زبان داستان در سطح گفتمان روایی دانش‌آموزان سندرم داون آموزش پذیر فارسی زبان بر اساس الگوی دستور زبان داستان مطرح شده توسط گلدمن و وارن هاگن انجام شد. به این منظور، 20 دانش آموز سندرم داون آموزش پذیر (10 دختر و 10 پسر) با سن تقویمی 10 تا 24 سال (سن عقلی 10 تا 12 سال) و گروه کنترل شامل 20 دانش آموز عادی (10 دختر و 10 پسر) با سن تقویمی 10 تا 12 سال در آزمون درک و تولید گفتمان روایی بر اساس دستور زبان داستان شرکت داشتند. داده های گردآوری شده ابتدا بررسی و توصیف شد. سپس، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 و با به کارگیری آزمون تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته ها نشان داد تفاوت معناداری در درک و تولید دستور زبان داستان توسط دانش‌آموزان عادی و دانش‌آموزان سندرم داون آموزش پذیر وجود داشت. به طوری که عملکرد دانش‌آموزان سندرم داون آموزش پذیر در درک و تولید گزاره های دستور زبان داستان به طور معناداری (0/05>P) ضعیف تر از دانش آموزان عادی بود. با این حال، دانش آموزان سندرم داون آموزش پذیر پایان داستان (یعنی، آخرین گزاره) را بهتر از دیگر گزاره های داستان درک و تولید کردند.

به نظر می‌رسد عملکرد ضعیف دانش‌آموزان سندرم داون آموزش پذیر در درک و تولید دستور زبان داستان می تواند مرتبط با ضعف های شناختی و زبانی آنها باشد.