اثر محلول‏ پاشی اسیدهیومیک بر افزایش قدرت تحمل استویا تحت رژیم‏های مختلف آبیاری

به منظور بررسی اثر محلول پاشی اسیدهیومیک بر عملکرد و اجزای عملکرد و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی استویا (Stevia rebaudiana) تحت رژیم آبیاری‌های مختلف، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های‌ کامل تصادفی با سه تکرار در محوطه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل رژیم آبیاری در چهار سطح (70، 85، 100 (شاهد) و 115 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار محلول‌‌ پاشی اسیدهیومیک در چهار غلظت (صفر، 250، 500 و 750 میلی‏گرم در لیتر) بود. تیمارهای آبیاری و اسیدهیومیک از مرحله 10 ‌برگی آغاز و تا مرحله گلدهی ادامه یافت. در زمان گلدهی کامل، صفات ارتفاع بوته، طول و قطر ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد گل، تعداد میانگره، تعداد برگ، سطح برگ، وزن زیست توده تر و خشک، فعالیت آنتی اکسیدانی ریشه، فنل‌کل ریشه، فلاونوییدکل ریشه، پرولین ریشه، نشت یونی ریشه و محتوای نسبی آب برگ اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف آبیاری بر ارتفاع بوته، وزن تر و خشک اندام هوایی، تعداد شاخه جانبی، تعداد میانگره، وزن زیست‌توده تر و خشک در سطح احتمال یک‌درصد معنی‌دار بود. با اعمال غرقابی ارتفاع بوته، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک زیست‌توده افزایش یافت. اثر متقابل تنش کم‌آبیاری و اسیدهیومیک به‌طور معنی‌داری سبب افزایش میزان ارتفاع بوته، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و پرولین ریشه گردید. تنش کم‌آبیاری تاثیر منفی بر صفات رشد داشته و محلول‌پاشی اسیدهیومیک باعث تعدیل اثرات منفی ناشی از تنش کم‌آبیاری شده است. بنابراین براساس یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت، استویا در برابر غرقابی و خشکی مقاوم است و مکانیسم مقاومت در آن در برابر تنش‌ خشکی برای حفظ اجزای عملکرد رویشی، افزایش اسمولیت‌ها و ترکیبات فنلی می‌باشد.